tag:blogger.com,1999:blog-88719996729504659412024-03-13T03:57:36.282+01:00Vrije RuimteMartin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.comBlogger146125tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-24256665156658473242022-03-09T14:04:00.029+01:002023-05-23T10:07:17.815+02:00Ooit waren hier Nederlanders<br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtKMiqiuKJ1m5AMlPY9LGsOH5oUX0wSJZChwJJZj-tDRqT9YoeGxlmu_ZIcQP7Hho97IRJIuxQhW9ja9LsfMtMMjwDIIXKN0WLxSyPPsnVvxc9LAL38dsmOziZ4H-Fwxbskho8sNIHNg_KLL--5_BubUy08wGPN-MFHZO9rNgdXwFRtHuFyYxnQGv7sw/s1057/23%201%20Hoofdstraat%20Quatro%20Esquinas.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="704" data-original-width="1057" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtKMiqiuKJ1m5AMlPY9LGsOH5oUX0wSJZChwJJZj-tDRqT9YoeGxlmu_ZIcQP7Hho97IRJIuxQhW9ja9LsfMtMMjwDIIXKN0WLxSyPPsnVvxc9LAL38dsmOziZ4H-Fwxbskho8sNIHNg_KLL--5_BubUy08wGPN-MFHZO9rNgdXwFRtHuFyYxnQGv7sw/w400-h266/23%201%20Hoofdstraat%20Quatro%20Esquinas.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Narinõ, 1964-1966</td></tr></tbody></table><br /><p>Mijn vader (Drenthe) en moeder (Utrecht) hebben elkaar gevonden in Colombia. Tussen 1964 en 1966 maakten ze twee jaar lang deel uit van een groep van vijftien Nederlandse vrijwilligers in het stadje Tuquerres, hoog in de Andes in het zuidelijke departement Nariño. Samen met lokale organisaties probeerden de jonge Nederlanders - avontuurlijk ingestelde twintigers - het leven van het armste deel van de bevolking in het gebied te verbeteren. Met kraamhulp en andere medische zorg, voorlichting over gezondheid, landbouwkundig advies en het bouwen van scholen. Alles gebeurde onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Na een aantal mislukte pogingen in andere landen was het de eerste keer dat de Nederlandse overheid zo'n omvangrijke missie organiseerde.</p><p>Het ging bij ons thuis aan de eettafel dus vaak over Colombia. Mijn zusje en ik konden de verhalen na een tijdje dromen. Over de cavia's die vrij rondscharrelden in de huizen en op een weinig diervriendelijke manier werden gedood als de bewoners het tijd vonden voor een stukje vlees. Over een rok die zo stijf stond van het vuil dat hij na het uittrekken rechtop op de grond bleef staan. Over het paard van mijn moeder dat naast een gapende afgrond op hol sloeg. Over hoe het proefveldje met aardappelen van mijn vader - zelf zoon van een aardappelteler - werd kaalgevreten door schapen. Over hoe de stamppot werd geïntroduceerd: aardappelen en kool werden wel gegeten in het gebied, maar de Hollandse gewoonte om ze door elkaar te prakken was nog niet bekend. Over hoe mijn ouders samen de dorpjes bezochten - mijn moeder om kinderen te vaccineren tegen kinderziekten, mijn vader om kippen oogdruppels te geven tegen de 'snotziekte' - en hoe ze in elk huis een gepocheerd ei kregen aangeboden dat ze niet konden weigeren. Over hoe mijn moeder mensen vertelde dat ze niet alleen aardappelen en mais moesten eten, maar ook fruit.</p><p>Meestal was het mijn vader die de verhalen begon. Bij hem zat de Colombia-nostalgie duidelijk dieper dan bij mijn moeder. Het was mijn vader die soms spontaan in een Spaanstalig liedje uitbarstte, of een elpee met Colombiaanse muziek uit een kartonnen hoes haalde en op de platenspeler legde. Hij was het ook die tot verbazing van dorpsgenoten een houten bord met <i>Tuquerres</i> aan de gevel van ons huis in West-Knollendam hing. </p><p>Kritische geluiden waren er soms ook. Waar die zich bij mijn vader richtten op 'de doctorandussen in Den Haag die geen idee hadden waar we mee bezig waren', liet mijn moeder wel eens doorschemeren dat het er ook in de vrijwilligersgroep zelf niet altijd harmonieus aan toeging. Zo waren er twee jeeps beschikbaar voor het uitgestrekte werkgebied. De ene was voor de projectleider en werd slechts bij hoge uitzondering uitgeleend, om de andere werd door 'de jongens' gevochten. </p><p>Toen mijn ouders verhuisden naar Zaandam en de dozen vol met foto's en documenten weer eens tevoorschijn kwamen, besloot mijn vader een boek te schrijven: <i>Vrijwilliger in Colombia</i>. Op Facebook maakte hij vrienden met inwoners van Tuquerres en omgeving. Daaronder ook de gepensioneerde leraar Jesús Ruano Angán, die zich de Nederlandse vrijwilligers uit zijn kindertijd nog kon herinneren.</p><p><br /></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7cvV8lSgTOgDY4kKabwuuS5sloahqkzjEnyTtlnPi-yCturm2Yij4odsE_0IuSL9Y2Il2khPDcJ7trVkgxu3YQYVwCzV7MEiPCrnHP4nAed4MyoaKS-5WvoPDAxzpL_C2-19vVkHn2Zna1ixD9gh6wd7FHS3IVRZPz1DYP9QrTyScYVRGRtjdTIw0eg/s2362/40%2014%20Vrouwen%20wachten%20na%20marktdag.JPG" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1575" data-original-width="2362" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7cvV8lSgTOgDY4kKabwuuS5sloahqkzjEnyTtlnPi-yCturm2Yij4odsE_0IuSL9Y2Il2khPDcJ7trVkgxu3YQYVwCzV7MEiPCrnHP4nAed4MyoaKS-5WvoPDAxzpL_C2-19vVkHn2Zna1ixD9gh6wd7FHS3IVRZPz1DYP9QrTyScYVRGRtjdTIw0eg/w400-h266/40%2014%20Vrouwen%20wachten%20na%20marktdag.JPG" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nariño, 1964 - 1966</td></tr></tbody></table><p><br /></p><p>Het kwam niet eens als een hele grote verrassing toen mijn vader me eind vorig jaar vroeg om samen met hem terug te gaan naar Colombia. Ik kon gemakkelijk redenen bedenken waarom het niet zo'n goed idee was: hij begin tachtig, ons beider Spaans verre van perfect, Nariño een gebied waar nauwelijks toeristen komen, Colombia niet de meest voor de hand liggende reisbestemming, zelfs al is het land in de afgelopen jaren een stuk veiliger geworden. Maar ik kon ook geen nee zeggen. </p><p> __________________________________</p><p><br /></p><p>Begin februari kwamen we aan in Tuquerres, mijn vader voor de tweede keer, ik voor het eerst. Het beste hotel van de stad bleek te beschikken over een minuscuul straaltje warm water, dat meteen verdween als je de doucheknop iets te ver opendraaide. De spiegel in de badkamer hing op borsthoogte. Het stadje was druk en rumoerig, met overal brommers en auto's in smalle, versteende straten. Over de hobbelige stoepen, die op sommige plekken een halve meter boven de straat hingen, schoven voetgangers geroutineerd langs elkaar heen, waarbij ze ook nog de vele straatverkopers moesten ontwijken. De geuren waren die van zoetig brood, verbrand houtskool en gegrild vlees, de geluiden die van opzwepende salsamuziek en commerciële boodschappen uit de megafoons op reclame-auto's. </p><p>Af en toe dacht ik iets te zien van hoe het moest zijn geweest in de jaren 1964-1966. Een paard en wagen die zich als laatste der Mohikanen tussen het autoverkeer begaf. Een groenteverkoper op de markt, een dikke wollen ruana om de schouders, ogen in een getaand gezicht die me nieuwsgierig bekeken vanonder een grote hoed. Op zulke momenten kwamen de foto's die ik van mijn ouders kende even tot leven. Maar ze duurden nooit lang, met naast me een vader die om de twintig meter verzuchtte dat alles helemaal was veranderd en dat hij weinig tot niets meer herkende.</p><p>In de avond werden we gastvrij onthaald door Jesús Ruano Angán, zijn vrouw Miriam, zoon Luis Enrique en dochter Miriam Lucía. De klompen en delftsblauwe cadeautjes werden belangstellend uitgepakt. Aan de eettafel in de keuken zaten we aan de <i>cena</i>, een versie van Het Laatste Avondmaal aan de wand. Ons moeizame Spaans leek wonderwel te worden verstaan door de familie. We begrepen niet altijd meteen wat er tegen ons werd gezegd, maar uiteindelijk kwamen we er toch steeds uit. Er werden plannen gemaakt. Jesús zou ons de komende twee dagen met alle liefde door het voormalige werkgebied van de vrijwilligers rondrijden.</p><p>Over één ding bleef ik me een beetje zorgen maken. Zou er nog iets over zijn, na meer dan een halve eeuw, dat herinnerde aan die twee Nederlandse jaren? En als het er was, zouden we het vinden in de beperkte tijd die we hadden?</p><p>De volgende ochtend begonnen we aan de rand van Tuquerres. Daar was vroeger het 'meisjeshuis', waarin enkele vrouwen uit de vrijwilligersgroep woonden, onder wie mijn moeder. Het stond er nog steeds. Mijn vader sprak twee oudere vrouwen op straat aan. Nee, Nederlandse<i> voluntarios</i> in Tuquerres, in de jaren zestig, dat zei hen niets. Kenden ze dan misschien Maruja, vroeg mijn vader. Die woonde hier in deze straat, was van dezelfde leeftijd als de vrijwilligers en goed bevriend met de Nederlandse vrouwen. Maruja? Jazeker, ze kenden een Maruja hier in de straat. Ze woonde er al zo lang als ze zich konden herinneren. </p><p>We belden aan bij de deur die ons was aangewezen, maar helaas tevergeefs. Er was niemand thuis.</p><p>De rest van de dag reden we door de <i>veredas</i> rond Tuquerres. Ik herkende hun namen uit het boek van mijn vader: San Roque, Guachucal, Quatro Esquinas, Sapuyes. Uitgestorven dorpjes langs onverharde wegen, de huizen soms afgebladderd vuilwit, dan weer geschilderd in de zuurstokkleuren waar ze in Colombia dol op zijn. Overal liepen of sliepen honden, pas met grote tegenzin plaatsmakend voor onze auto. In een van de dorpjes stond een rijtje grillrestaurants naast elkaar, grote borden van lachende cavia's erbij, zoals bij ons varkens en koeien hun eigen vlees aanprijzen bij de kiloknaller. En ook hier moest mijn vader vaak zeggen dat alles er zo anders uitzag dan hij zich kon herinneren, dat daar ooit dit was en daar ooit dat, maar nu niet meer.</p><p>Aan het eind van de middag kwamen we in de <i>vereda</i> Alban. We stapten uit op het hoogste punt. Naast de kerk stond een schoolgebouw dat met hulp van de Nederlandse vrijwilligers was gebouwd. Achter de muur rond het schoolplein hoorden we het geluid van spelende kinderen. Terwijl we foto's namen, kwam er een vrouw uit een tegenoverliggend huis om ons te bekijken. Geïnteresseerd hoorde ze het verhaal aan. Maar <i>un grupo de voluntarios Holandeses</i>, hier in Alban, het zei haar niets. </p><p>Had ze Vicente Portilla dan misschien gekend, vroeg mijn vader. Dat was een bewoner van Alban met wie hij goed bevriend was. Maar natuurlijk had ze die gekend, zei ze. Hij was haar oom, ze heette Lina Portilla. Een paar huizen verderop woonde een oudere nicht van haar, Lourdes, die misschien meer wist. </p><p>Ze nam ons mee naar een sober huisje verderop, laag en met kleine raampjes. Een vrouw deed open en Lina Portilla vertelde wie we waren. Na twee zinnen werd ze onderbroken. <i>No me dice que son los Holandeses!</i> Zeg me niet dat het de Nederlanders zijn! Wie is dit precies? Harm? O, <i>Haro</i>! Ja, die naam herinnerde ze zich nog. En hij is getrouwd met <i>señorita</i> Cox? Nee, ook die naam was ze niet vergeten.</p><p>We mochten binnenkomen. Ik moest me bukken in de deuropening. In een ruimte die was ingericht als een soort kapelletje kregen we koffie en brood. Er werden foto's gemaakt. Lourdes Portilla praatte honderduit, steeds één tand bloot lachend. Het meeste van wat ze zei verstond ik niet, maar een woord keerde steeds terug: <i>milagro</i>. Het was een wonder. Ooit waren hier Nederlanders, nu waren ze terug.</p><p><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhMA7zUG3nmpDpHebiEpi05NaxToWkwh-cm0cIGQDL01mRCz8HpPs0tU9gskuoCpmWuzums6Qami2DGQwUYpgsyFcW2OMf4LwMwZ2hTcpJnC1t81YNwkDOQbRqJH-ID52Q4455W1tp9Xl9CX-awFCYUvErvqWD-X_PhEv0gqxf9Ko9GIToPZvkJsw6_vA=s2592" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1680" data-original-width="2592" height="259" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhMA7zUG3nmpDpHebiEpi05NaxToWkwh-cm0cIGQDL01mRCz8HpPs0tU9gskuoCpmWuzums6Qami2DGQwUYpgsyFcW2OMf4LwMwZ2hTcpJnC1t81YNwkDOQbRqJH-ID52Q4455W1tp9Xl9CX-awFCYUvErvqWD-X_PhEv0gqxf9Ko9GIToPZvkJsw6_vA=w400-h259" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nariño, 1964 - 1966</td></tr></tbody></table><br /><p></p><p>De volgende dag bezochten we samen met Jesús en Miriam de Las Lajas kathedraal, een uur rijden van Tuquerres, gebouwd in een rivierkloof vlakbij de grens met Ecuador. In het museum onderin de kathedraal werd pre-Columbiaanse voorwerpen getoond. Ik zag er hetzelfde soort aardewerk potjes die mijn vader in 1966 had meegenomen naar Nederland en bij ons in de huiskamer stonden. Ik schrok ervan hoe oud ze waren, ergens tussen 700AD en 1200AD.</p><p>We reden terug door de <i>sabana</i>, de vruchtbare vlakte tussen de bergen waar de rijkere boeren hun <i>fincas</i> hebben. Ook die was onherkenbaar veranderd, vertelde mijn vader. De weg waarover we reden was in de tijd van de vrijwilligers onverhard en lag in het open veld, nu was het een met bomen omzoomde tweebaans asfaltweg. Het liep al tegen de avond. Het plan was om terug te keren naar het huis van de familie Ruano.</p><p>Ik zou nog een keer langs willen gaan bij Maruja, zei mijn vader in het Nederlands vanaf de voorstoel. Maar ik durf het bijna niet te vragen. Ze doen al zoveel voor ons.</p><p>Vraag het nou maar, zei ik.</p><p>En dus stopten we even later voor de tweede keer aan de rand van Tuquerres bij het voormalige meisjeshuis. Verderop stond nog een auto. Er zaten mensen in, de motor draaide. Onder toezien van Jesús, Miriam en mijzelf liep mijn vader ernaartoe.</p><p>Vanuit het openstaande autoraam klonk een kreet die genoeg zei. Het was Maruja. Als we een minuut later waren gekomen, hadden we haar opnieuw gemist. Ze stapte uit, omhelsde mijn vader en vertelde de bestuurder van de auto dat die zonder haar mocht vertrekken.</p><p>Maruja Rojas was een levendige, stijlvol geklede vrouw. Ze woonde in een lieflijk ingericht huis, met in het midden een overdekte patio waarin de grootste sanseveria stond die ik ooit had gezien. En net als Lourdes Portilla leek ook zij zich <i>los Holandeses</i> nog te herinneren alsof het gisteren was. Moeiteloos dreunde ze namen van vrijwilligers op: Annet, Piet, Netty, Gijs. En nu, zomaar op een doordeweekse dag, vijfenvijftig jaar later, stond er één bij haar op de stoep, samen met zijn zoon. Ze kon het haast niet geloven. We mochten niet meteen weer vertrekken. Er moest een <i>cafecito</i> worden genomen in de stad.</p><p>Met zijn vijven zaten we in het restaurant. Daar drong pas goed tot me door wat die twee jaren van Nederlandse aanwezigheid in Tuquerres voor Maruja hadden betekend. Ze was er altijd aan blijven denken, zei ze met tranen in haar ogen. Altijd gefascineerd gebleven door alles wat Nederlands was. Het koningshuis, voetbal. Ze was verdrietig geweest toen de groep vrijwilligers vertrok, <i>un poco traumatizada </i>zelfs, en ook omdat het bij die ene groep was gebleven. Ze had rondgevraagd of er een vervolg kon komen, maar zonder resultaat.</p><p>Ik zag dat het ook mijn vader emotioneerde. Wat stilletjes zat hij aan tafel, luisterend naar Maruja Rojas. </p><p>Vraag haar nog eens wat ze zich precies herinnert van mam, zei ik tegen hem.</p><p>Toen de vraag werd gesteld, moest Maruja even nadenken. <i>Senõrita</i> Cox was, hoe zou ze het zeggen,<i> un poco seria</i>,<i> un poco solitaria</i>. </p><p>Hier kan ik niet mee thuiskomen, was mijn eerste gedachte. 'Serieus' misschien nog wel, maar 'op zichzelf' is zo ongeveer het laatste wat ik over mijn moeder zou zeggen. Maruja bleek echter te bedoelen, als ik het goed begreep, dat mijn moeder zich naar verhouding weinig met de vrijwilligersgroep bezig had gehouden en meer met de lokale bevolking. Altijd vriendelijk, <i>buenas dias</i>, <i>buenas tardes</i> en <i>buenas noches</i> tegen iedereen die ze tegenkwam. Het maakte haar <i>muy querida</i>. Mensen vonden het bijzonder, zoals ze ook altijd goede raad had voor iedereen, bijvoorbeeld dat ze aan de <i>campesinos</i> uitlegde hoe belangrijk het was dat zij en hun kinderen ook fruit aten.</p><p>Meer fruit eten. Dat verhaal kende ik uit de Zaanse huiskamer. Opeens verscheen het beeld voor mijn ogen, duidelijker dan het ooit eerder was geweest. Mijn moeder die te paard van dorp naar dorp trekt, over onverharde wegen, onderweg iedereen groetend, ver van huis, twee jaar lang, drieduizend meter hoog in de Andes, om het leven te verlichten van mensen die weinig hadden en nergens op rekenden. </p>Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-68201970653340023762021-05-19T10:32:00.015+02:002022-07-02T16:44:47.246+02:00Geodicht<div style="text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-w2QuQYJFzGM/YKTOdX8b87I/AAAAAAAADPA/TalByNZLABkEXPC-0E5tv2IbcLgzeNW6ACLcBGAsYHQ/s500/Nesselande%2Bfoto%2BSiebe%2BSwart.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: trebuchet;"><img border="0" data-original-height="334" data-original-width="500" height="134" src="https://1.bp.blogspot.com/-w2QuQYJFzGM/YKTOdX8b87I/AAAAAAAADPA/TalByNZLABkEXPC-0E5tv2IbcLgzeNW6ACLcBGAsYHQ/w200-h134/Nesselande%2Bfoto%2BSiebe%2BSwart.jpg" width="200" /></span></a></div><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Er was een strak ontworpen koninkrijk</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Van polder, groeikern en vinexwijk</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Het verruilde haar ruimtenota</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Voor vage afspraken en zachte quota</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Dat heeft niet gebracht</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Wat ervan werd verwacht</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><div><span>Wonen raakte gillend duur</span></div><div><span>De noodklok luidt voor de natuur</span></div><div><br /></div></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><div><span>Reuzenmolens in het veld, blokkendozen langs de weg</span></div><div><span>Ben je er krimpgebied dan heb je pech</span></div></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Ach, geef dat land een vrouw of man</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Met een visie en een plan</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div><div style="text-align: center;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-Q9rPTW71y2k/YKTOnpuh1NI/AAAAAAAADPE/frpP_lpFa1YfbM9YiNyWveMcSUjn6AKXgCLcBGAsYHQ/s768/Tweede%2BNota%2B1966.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-family: trebuchet;"><img border="0" data-original-height="768" data-original-width="699" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-Q9rPTW71y2k/YKTOnpuh1NI/AAAAAAAADPE/frpP_lpFa1YfbM9YiNyWveMcSUjn6AKXgCLcBGAsYHQ/s320/Tweede%2BNota%2B1966.jpg" /></span></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-family: trebuchet; font-size: medium;">Tweede Nota Ruimtelijke Ordening, 1966</span></td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><br /></span></div>Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-77208094427611582942021-01-14T12:11:00.001+01:002021-01-14T12:11:18.803+01:00Luchtbakken<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-KKiCcuwfbFc/YAAmnIkPuvI/AAAAAAAADI4/fB2Gf_jgXng8Kt9kYRT1w28uSB9WEikKQCLcBGAsYHQ/s1743/Luchtbakken%2B-%2BLofoten%2B2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1743" data-original-width="1400" height="640" src="https://1.bp.blogspot.com/-KKiCcuwfbFc/YAAmnIkPuvI/AAAAAAAADI4/fB2Gf_jgXng8Kt9kYRT1w28uSB9WEikKQCLcBGAsYHQ/w514-h640/Luchtbakken%2B-%2BLofoten%2B2.jpg" width="514" /></a></div><br /> <p></p>Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-46886400346340627472020-09-23T20:53:00.032+02:002023-05-23T10:10:50.100+02:00Amerika in romans (3)<p> </p><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-MuvvHCuG3FI/X2uX6E0SGEI/AAAAAAAADD4/trbAIo3wYHM6V3vb2d2UdxJe21Py2pKhgCLcBGAsYHQ/s496/Amerika%2Bin%2Bromans2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="496" data-original-width="479" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-MuvvHCuG3FI/X2uX6E0SGEI/AAAAAAAADD4/trbAIo3wYHM6V3vb2d2UdxJe21Py2pKhgCLcBGAsYHQ/w386-h400/Amerika%2Bin%2Bromans2.jpg" width="386" /></a></span></div><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><b>Philip Roth - The plot against America</b> (2004)</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Roth beschrijft hoe het zou zijn gegaan als in 1940 niet F.
D. Roosevelt zou zijn herkozen, maar de antisemitische en nazi-vriendelijke
Charles Lindbergh president was geworden. Na de verkiezing van Trump werden
er regelmatig parallellen getrokken tussen de roman en het huidige Amerika.
Lodewijk Asscher deed dat bijvoorbeeld in <i>De Wereld Draait Door</i>. Dat riep ook
weer tegenreacties op. Want je kon veel zeggen over Trump, maar hij was toch geen
fascist?</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Tsja. Er zijn vast hokjes op de fascisme-checklist die bij Trump niet aangekruist hoeven te worden. Evenzo is Charles Lindbergh, de
eerste piloot die een transatlantische vlucht maakte, geen vuilbekkende
ophitser, maar eerder een gladjakker die zijn nazi-sympathieën in redelijk
klinkende taal verpakt.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>En een
antisemiet dus. In de roman worden Joodse jongeren uit de steden naar
gastgezinnen op het christelijk-conservatieve platteland gestuurd, met als doel
om ze te herprogrammeren. Uiteindelijk worden zelfs hele gezinnen verspreid. Dat lijkt meer op goed georganiseerd fascisme dan
op het chaotische <i>governing by twitter</i> van Trump. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Toch vind je overeenkomsten tussen het Amerika in de roman
en dat van Trump. Zo is er het isolationisme, waarbij de regering-Lindbergh zich
afzijdig houdt van de Tweede Wereldoorlog,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>die een<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>‘Joodse oorlog’ zou zijn.
Ook in de roman worden oude Europese bondgenoten (de Britten) opzijgeschoven voor een schimmig verbond met een autoritair
regime (Nazi-Duitsland), waarmee het zoveel makkelijker zaken doen is. En wordt<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>daar over gelogen: Lindbergh houdt vol dat
de frequente bezoeken aan zijn nazivrienden in Duitsland in de jaren voor zijn
verkiezing tot president in dienst van de Amerikaanse overheid waren. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Er is ook de sluipende normalisering van racisme, met dank
aan de welwillende medewerking van opportunisten en nuttige idioten. Zo krijgt
Lindbergh steun van een invloedrijke rabbijn. Die maakt<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>hem ‘kosher’, zoals een personage opmerkt, ‘niet voor de Joden, maar voor de <i>goyim</i>’. Er is de steeds grimmiger en
gewelddadiger radicalisering van degenen die zich als eersteklas-Amerikanen beschouwen
en vinden dat andere bevolkingsgroepen zich
koest moeten houden. Er zijn de complottheorieën: een journalist, de meest uitgesproken criticus van Lindbergh, wordt ‘betaald door de
Britse regering’.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">De polarisatie verscheurt ook het gezin Roth in
New Jersey, waarvan de jongste zoon Philip de verteller is. Zijn oudere broer
is een van de tieners die mag meedoen in het overheidsprogramma van Lindbergh. Een tante trouwt met de Lindbergh-gezinde rabbijn. Een neef vecht in de oorlog voor het Brits gezinde Canada en<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>keert gewond en getraumatiseerd terug naar de
VS. Uiteindelijk verliezen ook in <i>The plot against America</i> de nazis de
oorlog. Maar de schade van het fascistische experiment is dan al aangericht.</span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><b>Jeffrey Eugenides - Middlesex </b>(2002)</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Zelfs binnen het genre <i>great American novel</i>, waarin niet wordt
gekeken op een verhaallijn meer of minder, is <i>Middlesex</i> een<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>wijdvertakte roman. Het zijn bijna drie romans
ineen. Eén over de migratie van Grieken
naar Amerika. Een tweede over de Amerikaanse droom, beschreven aan de hand van
de bloeitijd en de neergang van autostad Detroit. En een derde<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>over die andere, universele droom: het recht
om te mogen zijn wie je bent. De hoofdpersoon Calliope (later Cal) Stephanides is
geboren als meisje maar krijgt in de puberteit mannelijke<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>geslachtskenmerken.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">De grootste kracht van de roman is hoe je als lezer wordt meegenomen
door de hoofdpersoon, geboren in een traditionele Griekse migrantenfamilie met vaste
rituelen en rolpatronen. Hoe ze langzaam begint te
begrijpen waarin ze verschilt van andere meisjes. Hoe ze zich heel lang blijft
aanpassen; als ze maar niet ongesteld wil worden, doet ze met veel theater alsof.
Haar geslachtsdeel noemt ze in gedachten ‘de crocus’. Het meisje uit haar klas op wie ze
verliefd wordt, krijgt geen naam en heet alleen <i>The Object, </i>een mooie omdraaiing van wie de vreemdeling is en wie niet.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Signika;">Calliope wordt pas geboren als het verhaal al een eind
op weg is, nadat ze de migratiegeschiedenis heeft verteld van haar Griekse grootouders, die in
1922 ternauwernood een brandend Smyrna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(nu Izmir in Turkije) ontvluchten. Da</span><span style="font-family: Signika;">t perspectief van een hoofdpersoon die terugkijkt op wat er is gebeurd, is ook nodig om de lezer inzicht te geven in het dubieuze handelen van dokter Peter Luce, de New Yorkse arts die Calliope onderzoekt als haar ouders eindelijk hebben ontdekt dat er ‘iets’ met haar is.</span><span style="font-family: Signika;"> </span><span style="font-family: Signika;">De beroemde arts ziet snel genoeg dat 'Callie' genetisch een man is. Maar hij wil graag zijn theorie bevestigd zien dat gender-identiteit los staat van genetisch geslacht. Dus moet onderzocht worden wat ze ‘eigenlijk’ is. Het is een grote vergissing. Luce onderschat hoe bekwaam de veertienjarige de rol speelt die van haar wordt verwacht, zowel door haar familie als op haar keurige middenklasse-school: dat ze een echt meisje is, dat zich meisjesachtig</span><span style="font-family: Signika;"> </span><span style="font-family: Signika;">gedraagt. Als het oordeel komt – Callie heeft een ‘vrouwelijke identiteit’ en moet worden geopereerd</span><span style="font-family: Signika;"> </span><span style="font-family: Signika;">en met vrouwelijke hormonen worden behandeld – begrijpt </span><span style="font-family: Signika;">Cal dat ze, of eigenlijk dus hij, voor zichzelf moet kiezen. Hij slaat op de vlucht en komt uiteindelijk terecht in San Francisco.</span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in Detroit.
De stad waar Ford in 1913 de lopende band invoerde en<span style="mso-spacerun: yes;"> w</span>aar honderdduizenden arbeidsmigranten naartoe
trokken voor een beter leven. Uit Europa, zoals de Grieken in de roman, maar
ook zwarte Amerikanen uit het Zuiden van de VS. Detroit is nu een van de meeste
gesegregeerde Amerikaanse steden.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><i>Middlesex</i> laat zien<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>hoe die scheiding begon. Aan het begin
van de roman is Detroit een gemengde stad met bloeiende migrantenwijken, waarin
arbeiders met de tram naar de fabriek gaan. Tramlijnen die later werden
weggeconcurreerd door de aanleg van snelwegen naar de nieuwe voorsteden; de
auto maakte Detroit eerst groot en daarna weer klein. Het begin van de rellen eind
jaren zestig, die de leegloop verder aanwakkerden, wordt beschreven. Ook de Griekse familie verruilt Detroit voor een rustige voorstad. Niet zonder
moeite overigens, want niet alleen de verhuizing van zwarte bewoners maar ook die van immigrantengroepen met een lagere
status,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>zoals de Grieken, wordt tegengewerkt door makelaars.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Als man keert Cal aan het einde nog een keer terug
in het kapotte Detroit van eind jaren zeventig. In de Griekse wijk, of wat daar nog van over is, zitten oude
mannen aan tafeltjes langs de straat.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>In
het centrum, tussen wolkenkrabbers met afgeplakte ramen, is het Renaissance
Center in aanbouw, ’symbool van een wedergeboorte die er nooit was’.</span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><b>Joseph O’Neill <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Netherland</b> (2008)</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">In een afgelegen kanaal wordt het lichaam van Khamraj
‘Chuck’ Ramkissoon gevonden. Een immigrant uit Trinidad die zijn Indiase<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>voornaam heeft veramerikaanst. Het ligt er
al twee jaar.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mensen die hem hebben
gekend, worden ondervraagd. Een ervan is de Nederlandse expat Hans van den
Broek. Wat weet hij van de man? Dat komen<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>we in het vervolg van de roman te weten. Of eigenlijk ook niet, want de
vriendschap tussen de mannen is van het soort waarin veel wordt gezegd en
tegelijk veel verzwegen.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Cricket is wat hen bindt. Chuck is scheidsrechter bij
een wedstrijd van het gelegenheidsteam waarin Hans speelt. Het mag dan een wereldsport
zijn, in New York is cricket een bezigheid van buitenstaanders.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>De spelers mogen pas gebruik maken van het veldje in Staten Island als de honkballers klaar zijn. Het gezelschap Caribische
eilanders, Indiërs en Pakistanen ontleent tegelijk trots aan de sport, die
zoveel verfijnder is en meer <i>skills</i> vereist dan honkbal. Voor Chuck is het<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>een historische vergissing dat Amerika<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>de sport nooit heeft omarmd. ‘Wil je een
<i>taste</i> van hoe het is om hier zwart te zijn’, zegt hij tegen Hans, de enige blanke in
het gezelschap, ‘trek een wit crickettenue aan.’</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Hans woont alleen in de stad. Zijn vrouw Rachel, advocaat, is na 9/11 met hun
zoon vertrokken naar Londen. Hij is achtergebleven<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>in New York en werkt als analist bij een grote bank.
’s Avonds surft hij op Google Earth naar het Londense huis waarin zijn vrouw en zoon wonen, inzoomend op het
opblaaszwembad in de tuin. Voor Rachel is de Irak-oorlog de definitieve reden
om niet meer terug te willen. Hans moet een
toekomst kiezen, maar verkeert met zijn gedachten juist vaak in het
verleden. Bij zijn jeugd in Den Haag, die beschermd was maar ook vaderloos
omdat zijn vader al op jonge leeftijd bij een auto-ongeluk om het leven kwam. Zijn
zorgzame moeder bracht net zo vaak met hem de NRC rond tot hij zelf de route
uit zijn hoofd kende, en nam de krantenwijk op zaterdag van hem<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>over omdat hij die dag zijn cricketwedstrijd
had. Zo vervult Nederland in <i>Netherland</i> de rol van een veilig en voorspelbaar paradijs, als contrast met het rauwe en in een post-9/11 neurose verkerende New
York. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">De stad wordt opmerkelijk vaak als een wildernis omschreven.
Overal zijn zwermen vogels. De hitte en de zomerregens doen in Brooklyn het onkruid opschieten, de kelders onderlopen en jagen zwermen met virussen gewapende muggen door de straten</span><span>. </span></p></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">De roman heeft iets raadselachtigs en ongrijpbaars,
meanderend tussen actuele gebeurtenissen en herinneringen aan lang en kort geleden.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>De charismatische,
breedsprakige Chuck<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>duikt steeds weer op
in het leven van Hans. Het is een onwaarschijnlijke vriendschap. Chuck is de selfmade
zakenman die overal kansen ziet, altijd bezig met tien dingen tegelijk, druk
telefonerend en over alles een mening. Hans is een rationele aandelen-analist, ingebed in het grote bedrijfsleven. En in de
wereldpolitiek, want hij analyseert de oliemarkten, al wil hij niet nadenken
over de ethiek van de Irak-oorlog.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Tijdens een van hun ontmoetingen neemt Chuck de Nederlander mee
naar een verlaten terrein in Brooklyn. Hij droomt van zijn eigen cricket-imperium.
Een nieuw cricketterrein, gekoppeld aan de verkoop van<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>kleding en materiaal;<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>dat moet wel een succes worden, met het sterke gegroeide aantal immigranten uit cricketlanden.
Het is meer dan een zakelijke droom, het is een missie. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Maar wat voor soort ondernemer is Chuck? Waarom heeft hij
een aparte telefoon voor ultrakorte gesprekjes?<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Wie is de morsige Rus Abelsky, die hem zijn naam leent (want die biedt meer zakelijke kansen dan
Ramkissoon) en acteert als de <i>big shot</i> tijdens zakelijke onderhandelingen? Je krijgt de
indruk dat Hans het eigenlijk niet wil weten. Chuck<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>betekent voor hem in de eerste plaats
cricket, en cricket betekent beschaving. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Hoe goed kunnen we elkaar echt kennen? Dat is ook de vraag
die Abelsky aan het eind van de roman stelt aan Hans als die, inmiddels
weer herenigd met zijn gezin in Londen, hem opbelt om meer te horen over de
achtergronden van Chucks noodlot.<span style="mso-spacerun: yes;"> '</span>Je denkt
zeker dat ik hem heb vermoord, omdat ik
een Rus ben? Maar dat geeft niet. Jij kende Chuck niet zoals ik hem kende. Je weet
alleen wat je weet.'</span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;"><b>Jennifer Egan - Manhattan Beach</b> (2017)</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Een boek voor iedereen die van de zee houdt, en wie doet dat
niet? Overal in het verhaal is het water
aanwezig, zelfs al speelt het zich voor het grootste deel af op het land. Het begint met een uitje van de elfjarige Anna Kerrigan met
haar vader Eddie in het crisisjaar 1934. Ze gaan op visite bij een zakenrelatie,
ene Dexter Styles, die in een vrijstaand
huis aan zee woont, in Manhattan Beach in Brooklyn. Anna speelt er met de dochter des huizes en vergaapt zich
aan de rijkdom, veel groter dan die van haar eigen sappelende familie. Met blote voeten loopt ze de zee in. Het is
meteen duidelijk dat ze onbevangen is en niet bang aangelegd. Styles vindt haar
stoerder dan zijn eigen, wat verwende dochter. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Wat die zakelijke relatie tussen Kerrigan en Styles precies inhoudt, blijft in het ongewisse.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>De Ier is een
hardwerkende, steile man. Met zorgen: zijn oudste dochter Lydia is meervoudig
gehandicapt, wat hij als een straf ervaart die wordt verdubbeld omdat hij nauwelijks met haar kan communiceren, terwijl dat zijn vrouw en zijn jongste dochter Anna wel lukt.</span></p></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Dan springt het verhaal vooruit naar 1943. Anna werkt op de Naval
Yard, de marinewerf, in Brooklyn. De oorlog heeft de traditionele rolpatronen
veranderd. Er werken honderden vrouwen op de werf, veel jonge mannen
zijn overzee. Maar Anna wil meer dan het eentonige opmeten van scheepsonderdelen.
Ze wordt de eerste vrouwelijke <i>diver</i>. Het is een levensgevaarlijk beroep: onder
water aan schepen werken met een loodzware bepakking aan en het risico om een
longembolie op te lopen<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>bij te snel opstijgen.</span></p></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Er heerst een broeierige oorlogssfeer in de stad. De
gesprekken gaan over Pearl Harbor, over de <i>krauts</i>, over de laatste ontwikkelingen
aan het oostfront in Rusland. Maar het blijft ook een oorlog op afstand. Er is tegelijk
een gevoel van vrijheid en er wordt gefeest in de stad.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ook door Anna. Maar wel met een groot gemis:<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>haar vader Eddie is al jaren spoorloos
verdwenen, niet lang na dat bezoek aan Dexter Styles in Manhattan Beach. Het is duidelijk dat
die er iets mee te maken heeft. Ze komt Styles weer tegen in één van zijn
nachtclubs, waarna ze besluit om de zoektocht in te zetten naar haar vader.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Die Styles<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>– wiens
echte, Italiaanse naam ook voor de lezer geheim blijft<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>– is geen karikaturale gangster. Zijn clubs moeten vooral <i>classy</i> zijn en hij droomt ervan om samen met zijn dochter een
legale business op te zetten. Hij krijgt
sympathieke trekken als hij voldoet aan het verzoek van Anna om haar zieke zus Lydia één keer de zee te laten zien. Styles haalt de zussen op
in zijn auto, waarna ze met zijn drieën het passagiersschip de <i>Queen Mary</i> de Atlantische Oceaan op
zien varen. Vol met oorlogstroepen, zegt Styles, en te snel om te worden opgemerkt door de Duitse onderzeeërs.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Als Anna hem uiteindelijk opbiecht dat ze de dochter van Eddie Kerrigan
is en op zoek naar haar vader, krijgt ze geen antwoorden. 'Zou jij niet willen
dat jouw dochter je komt zoeken als je verdwijnt?' vraagt ze aan Styles. 'Dat is het laatste wat ik zou willen,' antwoordt de crimineel. 'Ik zou willen dat ze veilig is.' </span><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Als Lydia kort daarna overlijdt en haar moeder uit New
York vertrekt, is Anna alleen in de stad, zoals zoveel jonge vrouwen. In die
leegte wordt het gemis van haar vader steeds sterker. Ze weet dat hij nog leeft.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">En dat is ook zo. In het tweede deel van de roman blijkt
Eddie Kerrigan al jaren te zwerven over zee. Hij is opgeklommen tot <i>officer</i> en
vertrekt uit San Francisco op een schip vol met tanks en ander
oorlogsmaterieel. Pas buiten de Golden Gate horen ze dat de bestemming het
Panamakanaal is. De opluchting aan boord is groot, want ‘alles is beter dan<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Moermansk’. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Maar het wordt alsnog een helletocht. Wat
volgt is een prachtige beschrijving van de microkosmos op het schip; de onderlinge vernederingen, de oeverloze gesprekken tussen de bemanningsleden, die vooral geheimen en leed moeten verbergen. Je kunt vanaf het strand mijmeren over avontuur terwijl de schepen aan de horizon voorbij glijden, lijkt de schrijfster duidelijk te maken, maar de zee is niet de plek waar de mens thuishoort. </span></p></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Signika; font-size: medium;">Op het schip gaan Eddies gedachten terug naar
het moment waarop hij aanklopt bij Styles, omdat hij dringend geld nodig heeft om een medische stoel voor de gehandicapte Lydia te kunnen aanschaffen. Naar hoe hij wordt aangenomen om voor de crimineel te komen werken en hoe bevrijd hij zich op dat moment voelt, nog niet
wetend dat het zal eindigen in een jarenlange verbanning op het water.</span></p></blockquote>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-16729844435346225412020-04-13T11:44:00.005+02:002020-04-13T12:33:29.688+02:00Geodicht<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Blauwe luchten zonder veeg</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Straten verstild en bijna leeg</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Ontwijkingsdans op het trottoir</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Geleid door minuscuul gevaar</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een rampenfilm, ook nog vertraagd</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Vele momenten geduld gevraagd</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Het volume is omlaaggebracht</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Stemmen klinken helder en zacht</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Gefluister in een andere taal</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een nieuw en vreemd normaal</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/--j0ZuSAZyjs/XpQ_7cTDEkI/AAAAAAAAC6A/lDwP8AzezXgGWT6VnAMRwx1S3UowF9pPwCLcBGAsYHQ/s1600/Haarlemmerdijk%2B11%2Bapril%2B2020%2Bsmall.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1201" data-original-width="1600" height="240" src="https://1.bp.blogspot.com/--j0ZuSAZyjs/XpQ_7cTDEkI/AAAAAAAAC6A/lDwP8AzezXgGWT6VnAMRwx1S3UowF9pPwCLcBGAsYHQ/s320/Haarlemmerdijk%2B11%2Bapril%2B2020%2Bsmall.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-81131288835728142252020-01-07T13:08:00.001+01:002020-01-20T13:55:34.764+01:00Nederland in 2120<div class="MsoNormal">
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-6mb5Kn_vh18/XhRtlKNyEwI/AAAAAAAAC1Q/OXH62j1eObIa2IL611SEImT2Y2M-mjZTACLcBGAsYHQ/s1600/Nederland%2Bin%2B2120%2BVolkskrant.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1428" data-original-width="1240" height="640" src="https://1.bp.blogspot.com/-6mb5Kn_vh18/XhRtlKNyEwI/AAAAAAAAC1Q/OXH62j1eObIa2IL611SEImT2Y2M-mjZTACLcBGAsYHQ/s640/Nederland%2Bin%2B2120%2BVolkskrant.jpg" width="553" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"> Afbeelding: De Volkskrant</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"></span></span><br />
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Wat je ook kunt zeggen over de klimaatverandering, het zorgt in
elk geval voor een terugkeer van de ruimtelijke ordening. Even leek Nederland
wel zo’n beetje klaar. Maar de stijgende zeespiegel en de noodzaak van schone
energie en een natuurvriendelijker landbouw vragen opnieuw om een grote
verbouwing. De laatste tijd verschijnen er regelmatig kaarten van een
toekomstig Nederland. Vaak staat het Westen daarin onder water, waarbij in
het beste geval nog een paar steden zijn bewaard. Amsterdam als Venetië, maar
dan echt. </span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een team onderzoekers van Wageningen University maakte een
toekomstvisie van hoe Nederland er over honderd jaar uit zou kunnen zien. Het
wordt vooral groener, met flink wat aanplant van bos. De duinen worden
versterkt, de Noordzee wordt intensief gebruikt als wingewest voor energie en
duurzaam voedsel, met oesters en zeewierteelt op windmolenparken. Steden
groeien alleen nog in het hogere deel van het land. In Brabant komt er zelfs
een hele nieuwe stedenrij bij, de ‘randzandstad’. </span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Op het <a href="https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nederland-is-in-2120-schoon-en-groen~b831756c/" target="_blank">artikel in de Volkskrant</a> en de
bijbehorende kaart kwamen veel positieve reacties. Er is opluchting dat er
niet eens zo veel verandert. Het ziet er aantrekkelijk uit, een land met
meer bos en water. De grote steden worden doorsneden door dikke groene en
blauwe aders, wat meteen vriendelijker oogt. De vele kleine steden liggen half
verscholen in het bos, als huisjes in een recreatiepark. En daar houden mensen van. Er is nog iets: de bebouwing is bruin
gekleurd. Daardoor valt ze bijna niet op en lijkt het alsof ze opgaat in de
natuur. Als experimentje heb ik een paar uitsneden gemaakt en de steden rood
gekleurd in plaats van bruin. Dan zie je opeens beter hoe verspreid de
bebouwing is ingetekend.</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: white;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-b7e9UUDf4Vc/XhXK8zTZUYI/AAAAAAAAC1w/OpaBZMHQTZ06wc5_otHLG78MGwuDSME-ACLcBGAsYHQ/s1600/Brabant%2B-%2BNederland%2Bin%2B2120.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="668" data-original-width="1296" height="205" src="https://1.bp.blogspot.com/-b7e9UUDf4Vc/XhXK8zTZUYI/AAAAAAAAC1w/OpaBZMHQTZ06wc5_otHLG78MGwuDSME-ACLcBGAsYHQ/s400/Brabant%2B-%2BNederland%2Bin%2B2120.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-_jLsnTSG2ho/XhXK89gMYyI/AAAAAAAAC1s/Ce_XZ1JZzWIa9HEtXW99o068KYBC96_0wCLcBGAsYHQ/s1600/Noorden%2BNederland%2Bin%2B2120.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="908" data-original-width="1106" height="327" src="https://1.bp.blogspot.com/-_jLsnTSG2ho/XhXK89gMYyI/AAAAAAAAC1s/Ce_XZ1JZzWIa9HEtXW99o068KYBC96_0wCLcBGAsYHQ/s400/Noorden%2BNederland%2Bin%2B2120.jpg" width="400" /></a></div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: white;"><br /></span></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: white;"><br /></span></span>
<span style="font-family: "arial" , sans-serif;"><o:p></o:p></span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: white;">Brabant wordt nog meer dan
nu een stedenzwerm van kleine en middelgrote kernen. In het Noorden mogen
plaatsen als Hoogeveen, Assen en Drachten uitdijen tot enorme afmetingen. Het
totale oppervlak aan stedelijke bebouwing neemt dus flink toe in het Nederland
van het Wageningse team. Een vreemde keuze voor een visie die in het teken
staat van duurzaamheid. Als de bebouwing zo verspreid wordt, hoeveel
ruimte blijft er dan écht over voor de natuur en voor natuurlijke landbouw?
Want bestaande kernen zullen blijven bestaan. Mensen zullen werken, recreëren
en zich verplaatsen in het omliggende gebied, dat natuurlijk niet zo
netjes leeg zal zijn als op de kaart. </span></span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: white;"><br /></span></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><o:p style="background-color: white;"></o:p><span style="background-color: white;">De
Wageningse onderzoekers hebben duidelijk niet veel met grootstedelijkheid en
dichtheid. Dat blijkt ook uit het artikel in de Volkskrant, waarin één van de
teamleden zegt dat een metropool ‘niet in de Nederlandse cultuur past’ en dat
‘mensen in kleine steden gelukkiger zijn’. Het zijn opmerkingen die helemaal
passen in de Nederlandse planningstraditie. We hebben ons land altijd heel
gelijkmatig gehouden. De groei van de grote steden is afgebogen naar suburbane
groeikernen. We hebben vinexwijken gebouwd die in naam onderdeel zijn van de
stad maar in de praktijk toch vaak zeeën van kleinstedelijke en dorpse
laagbouw. En nu is het een self fulfilling prophecy geworden: Nederlanders
houden niet van grootstedelijkheid. Dus op een toekomstkaart gaan we geen
spannende dingen doen met grote steden waarin de voordelen van stedelijke
verdichting, zowel ecologisch als in andere opzichten, worden benut. Dan
tekenen we liever een vriendelijk ecodorp, op een kaart waarbij iedereen direct
een vakantiegevoel krijgt. </span></span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><i><span style="background-color: white;"><o:p></o:p></span><span style="background-color: white; color: #0f5fbf;"><a href="https://weblog.wur.nl/uitgelicht/nederland-in-2120/" style="background-color: white;" target="_blank">Op deze pagina</a></span><span style="background-color: white;"> meer uitleg over het
project en een grote versie van de toekomstkaart Nederland in 2120.</span></i></span></div>
</div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-53348200005889134922019-11-23T16:18:00.004+01:002023-11-02T15:33:10.595+01:00De kosmopolitische zone<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Verschenen in <i>Geografie</i>, november/december 2019 </span></span><br />
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><a href="http://www.geografie.nl/" target="_blank">www.geografie.nl</a></span></span><br />
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-BEphWSoIvSs/XdlJIalvhuI/AAAAAAAACyg/wb97DYhbkew15wLOpkLA6X4zQ8ns41fFACLcBGAsYHQ/s1600/20171107_132958.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://1.bp.blogspot.com/-BEphWSoIvSs/XdlJIalvhuI/AAAAAAAACyg/wb97DYhbkew15wLOpkLA6X4zQ8ns41fFACLcBGAsYHQ/s400/20171107_132958.jpg" width="400" /></a></div>
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span></span>
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span></span>
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Amsterdam groeit en bloeit, zo onstuimig dat hier en daar al over een
tweede Gouden Eeuw wordt gesproken. Het krijgt meer inwoners, wordt welvarender
en trekt meer bezoekers. Compleet nieuwe wijken als Haven-Stad en de geplande hoogbouwwijk
Sluisbuurt, allebei langs het IJ, zullen de stad rond 2034 boven de één miljoen
inwoners tillen. Een kijkje achter de cijfers laat zien dat de groei selectief
is. De bevolkingsgroei kwam in de jaren 2015-2017 helemaal voor rekening van
immigratie uit het buitenland, met de
Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, India en Italië als
belangrijkste herkomstlanden. De stad verloor meer inwoners aan de rest van
Nederland dan het daaruit aantrekt. Vooral jonge gezinnen vertrekken na de
komst van het eerste of tweede kind naar een omliggende gemeente, waar een
ruimere woning nog enigszins betaalbaar is. </span></span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background: white; line-height: 18.4px;"><br /></span>
<span style="background: white; line-height: 115%;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><o:p></o:p></span></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background: white; line-height: 18.4px;">De groei van de stad betekent in de praktijk krimpende kansen voor veel Amsterdammers, of voor degenen die dat willen worden. De kans op een betaalbare woning in Amsterdam is voor veel huizenzoekers zo goed als verdampt. De gemiddelde verkoopprijs van een Amsterdamse woning is vooral sinds 2013 veel sneller gestegen dan in de rest van het land en ligt nu rond de € 450.000. Tegelijkertijd<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>nam het aantal sociale huurwoningen tussen 2002 en 2017 af met 30.000. Ook gekrompen is het deel van het inkomen dat overblijft nadat de vaste lasten zijn betaald. Amsterdammers zijn gemiddeld 38% van hun huishoudinkomen kwijt aan wonen, een stijging die helemaal voor rekening komt van huurders. Wat verder krimpt is het aantal vierkante meters dat huizenkopers zich kunnen veroorloven.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Vorig jaar kreeg je </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="color: #181818; line-height: 18.4px;">54 m²<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Amsterdamse woning voor </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background: white; line-height: 18.4px;">drie ton, waar dat in 2009 nog 80 </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="color: #181818; line-height: 18.4px;">m² was. Ter vergelijking: in Utrecht, dat na Amsterdam de meest gewilde woningmarkt heeft, daalde die oppervlakte van 105 m² naar 85</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background: white; line-height: 18.4px;"> </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="color: #181818; line-height: 18.4px;">m².</span><br />
<span style="background: white; line-height: 18.4px;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span></span>
<span style="background: white; line-height: 18.4px;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Ook ruimtelijk is er sprake van groei en krimp tegelijk. Een ‘kosmopolitische zone’ schuift langzaam maar zeker op vanuit het centrum naar omliggende wijken als De Pijp, Oost en Oud-West. Buurtwinkels, de bakker en de slager worden er gestaag vervangen door winkels en horecazaken die zich richten op een trendy, welvarend en vaak ook jong en internationaal publiek. Niet toevallig zijn dit ook de wijken met het grootste aanbod aan Airbnb-adressen in de stad. De kans is veel groter dat een Airbnb-toerist in Amsterdam terechtkomt in een wijk die buiten het centrum ligt dan in het centrum zelf.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">Een goed voorbeeld is de Kinkerstraat in het stadsdeel West, in de volksmond nog vaak Oud-West genoemd. Van oudsher is het een wat volkse winkelstraat, die niet alleen wordt bezocht door bewoners van de omliggende buurt maar ook klanten trekt van de andere kant van de ring, het deel van de stad dat nu Nieuw-West heet. In de afgelopen jaren is er veel veranderd. Nieuwe burgerrestaurants prijzen hun menu van de dag in het Engels aan op klapborden op het trottoir. De kapper heet er </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">barbershop</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"> </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">of </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">hairstylist</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"> (men €45, women €50).</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"> </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">Naast de Chinese massagesalon, die er al sinds mensenheugenis zit, is de </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">flagship store</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"> van een hockeymerk neergestreken. </span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"><br /></span>
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">Je haalt de nieuwe zaken er gemakkelijk uit. Het is een bepaald soort vormgeving en beeldtaal: spaarzaam en stijlvol ingericht met veel zwart en wit, of juist een stoere uitstraling met houten gevels en gouden letters op de ramen. </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">Cosmopolitan chic</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">. Ook de nieuwe tattooshop en frietzaak, met </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">homemade 100% organic fries</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">, zijn van het gestileerde soort. Naast koffieketens als Coffee Company en Bagels & Beans is er ook nog ruimte voor een Italiaanse koffiezaak die in Rome of Napels niet zou misstaan. Een belangrijke aanjager van de vernieuwing in de Kinkerstraat was de opening in 2014 van De Hallen, de voormalige tramremise die snel uitgroeide tot een van de culturele hot spots van Amsterdam. Vanaf dat moment ging het hard. Niet alleen met de komst van nieuwe winkels en horeca, het werd ook drukker en internationaler. Op straat en op de terrasjes van de koffieketens is Engels steeds vaker de voertaal. In de avond slaat de sfeer om, als de straat verandert in een racebaan voor maaltijdbezorgers.</span><br />
<span style="background: white; line-height: 18.4px;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span></span>
<span style="background: white; line-height: 18.4px;"><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Temidden van die vernieuwde Kinkerstraat is er nog altijd genoeg over van de oude Kinkerstraat: de geldtransferwinkels en kledingreparateurs, de sieraden- en bruidsmodezaken met een Turkse of Marokkaanse klantenkring. Er is de Ten Katemarkt, waar aan het eind van de dag de ‘mooie aardebeien’ luidkeels worden aangeprezen. En er zijn de ketens die je in elke Nederlandse winkelstraat kunt aantreffen, zoals Action, Blokker en Kruidvat. Het is een mix van volks en trendy, van betaalbaar en prijzig. Nog lang geen 9 straatjes in de grachtengordel, waar tussen de galeries en designwinkels nauwelijks nog een bruinbrood te koop is. Het is ook nog ver verwijderd van het meest toeristische deel van de binnenstad, waar de vertoeristing – met als getuigen <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>quasi-antieke kaaswinkels en eettenten met Nutellapotten in de etalage als lokkertje - heeft geleid tot de maatregel om nieuwe op toeristen gerichte winkels te verbieden. </span></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">Maar het is ook een momentopname. De vraag is hoe het verdergaat met de straat als de prijzen van winkelvastgoed blijven stijgen en een wijk als Oud-West nog meer dan nu een voortzetting wordt van de binnenstad. Dat ook een markt geen garantie meer is voor buurtbinding en lage prijzen, laat de Albert Cuypmarkt in De Pijp zien. Daar is de oorspronkelijke koopwaar steeds meer ingeruild voor </span><i style="background-color: white; font-family: "Trebuchet MS", sans-serif;">authentic Dutch stroopwaffles</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"> en </span><i style="background-color: white; font-family: "Trebuchet MS", sans-serif;">I love Amsterdam</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">-hoodies.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-zNlEBLPfP3I/XdlL9oNOWJI/AAAAAAAACys/RN2CGBltLl8kbBcvSJ6AkF63Ki6WpOBggCLcBGAsYHQ/s1600/Amsterdam%2BKrimp%2526Groei%2B1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="732" data-original-width="906" height="321" src="https://1.bp.blogspot.com/-zNlEBLPfP3I/XdlL9oNOWJI/AAAAAAAACys/RN2CGBltLl8kbBcvSJ6AkF63Ki6WpOBggCLcBGAsYHQ/s400/Amsterdam%2BKrimp%2526Groei%2B1.jpg" width="400" /></a></div>
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><span style="background: white; line-height: 115%;"><br /></span></span>
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><span style="background: white; line-height: 115%;">Hoe snel de verandering kan gaan, bewijst de Postjesweg, die in het
verlengde van de Kinkerstraat ligt. Dat was altijd een nóg volksere, zeg maar
gerust onooglijke winkelstraat waar je alleen kwam als je er echt moest zijn.
In 2016 werden daar 26 winkelpanden verkocht aan een vastgoedbelegger, waarna
de hele straat werd vernieuwd. Het heeft geleid tot een vorm van
patsboem-gentrificatie. </span><span style="line-height: 115%;">In
één klap van de kledinghersteller en de spotgoedkope paprika’s naar de hippe kinderkledingwinkel
en de <i style="mso-bidi-font-style: normal;">concept store</i> voor koffie en kunst
tegelijk. Door de opwaardering van de Kinkerstraat en de Postjesweg is <span style="background: white;">een winkellint van de grachtengordel tot aan de ringweg
A10 ontstaan. Shoppers kunnen nu letterlijk de halve stad doorkruisen. Helemaal
aan het eind, stuit het winkellint op het Rembrandtpark. Voorbij de ijswinkel
met <i style="mso-bidi-font-style: normal;">handcrafted<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>popsicles</i> en het terras van restaurant
BarTack met <i style="mso-bidi-font-style: normal;">quick breakfast</i> ligt,
een beetje verscholen om de hoek, de ‘Huiskamer van Rembrandt’. Het is een knusse
en gezinsvriendelijke oase met speelplekken en uitzicht op het park, deels
mogelijk gemaakt door crowdfunding onder buurtbewoners. Het laat zien dat
gentrificatie kan zorgen voor nieuwe ontmoetingsplekken. Maar wel met prijzen
die niet voor iedereen zijn weggelegd: negen en een halve euro voor een
werkontbijt met wifi, vier euro voor een schaaltje vers fruit voor de kinderen.
Op de achtergrond klinkt het zachte geruis van de ringweg, waarachter het
andere, nog grotendeels niet gegentrificeerde Amsterdam ligt. </span></span></span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"><br /></span>
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">Het beeld van Amsterdam als</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;"> </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">een welvarende en kosmopolitische stad is in de afgelopen jaren steeds sterker geworden. Veranderende buurten heten in de media en op makelaarssites al snel ‘opkomend’ of ‘bruisend’. De verleiding is groot om het oordeel over Amsterdam en ‘de Amsterdammers’ helemaal te laten bepalen door de snelle en zichtbare veranderingen in de stad: duur, trendy en losgezongen van de rest van Nederland. Er gaat geen dag voorbij of de hoofdstad wordt getypeerd, soms grappend en soms venijnig, als elitair en verhipt. Zie de ‘witte wijn drinkende Amsterdamse elite’ waarover premier Mark Rutte eerder dit jaar sprak, toen het over de kosten van de energietransitie ging. De suggestie was, zoals vaker, dat Amsterdammers geen benul hebben van de zorgen van gewone mensen in de rest van het land. Maar a</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">ls je nuchter naar de cijfers kijkt, blijken de meeste Amsterdammers helemaal niet zo welvarend. In het stadsdeel West, waarin Kinkerstraat en Postjesweg liggen, bestaat nog altijd zo’n 40% van het huizenbestand uit, meestal bescheiden, sociale huurwoningen. Nog eens 31% is een particuliere huurwoning en slechts 29% een koopwoning die door de eigenaar wordt bewoond. Het gestandaardiseerde huishoudinkomen, een betere maat voor welvaart dan het gemiddelde inkomen, lag in 2015</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"> </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif" style="background-color: white;">in de Kinkerbuurt op 85,6% van dat in heel Nederland. In het stadsdeel West was dat 94,2% en Amsterdam als geheel lag met 101,1% maar net boven het Nederlands gemiddelde.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><span style="background: white; line-height: 115%;">
In publicaties over gentrificatie ligt de focus vaak op <i>displacement</i>, de verdringing van oude bewoners door nieuwe bewoners.
De voorbeelden komen uit New York, San Francisco of Londen, waar de oorspronkelijke
buurtbewoners door onbetaalbare huren en huizenprijzen worden verjaagd. Het
zijn indrukwekkende verhalen, maar ze zijn niet één-op-één vergelijkbaar met wat er in Nederlandse steden aan de hand is. Het kenmerk van
Nederlandse steden is juist dat de meeste bewoners gewoon blijven waar ze zitten. Ze zijn dankzij
de sociale huursector beschermd tegen al te grote huurstijgingen. En ook als ze
geen sociale huurder zijn, is verhuizen vaak geen optie omdat betaalbare woningen
overal in de omgeving schaars zijn. In een stad als Amsterdam zitten grote groepen bewoners eerder ‘vast’ dan dat ze met verdringing worden bedreigd. Fysieke
verdringing is dan ook slechts één gevolg van gentrificatie. In gentrificatie-onderzoek
is er ook sprake van indirecte verdringing, zoals <i>resource displacement</i>: een verlies van
passende en betaalbare voorzieningen en van (potentiële) contacten of klanten
in de buurt. Of <i>cultural displacement</i>,
waarbij er een gevoel van ‘is dit mijn buurt nog wel?’ optreedt. Het zijn
subtielere vormen van verdringing, die vaak pas na langere tijd zichtbaar
worden. Ze lijken van toepassing op
het groeiende Amsterdam: een prijzige, trendy, jonge en ook steeds vluchtiger
stad die zijn vleugels spreidt, ook over wijken waar een groot deel van de
bewoners niet rijk, jong, trendy of vluchtig is.</span></span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><span style="background: white; line-height: 115%;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-6esty49mLTg/Xd0WsrZ28RI/AAAAAAAACzM/Cn55XDwdSiY4ey0_yzWjWbx3IczCRa9_ACLcBGAsYHQ/s1600/20180708_144650_resized.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="901" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-6esty49mLTg/Xd0WsrZ28RI/AAAAAAAACzM/Cn55XDwdSiY4ey0_yzWjWbx3IczCRa9_ACLcBGAsYHQ/s400/20180708_144650_resized.jpg" width="225" /></a></div>
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><span style="background: white; line-height: 115%;"><br /></span></span>Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-71429174273343054402019-08-03T20:45:00.002+02:002019-08-04T10:13:53.106+02:00Geodicht<div style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-O1d26_75rCM/XUXYFFcxFAI/AAAAAAAACs8/NTPz2L8uArYY7C32-1it0dVB80cd1ltpACLcBGAs/s1600/koeriers.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="477" data-original-width="1452" height="131" src="https://1.bp.blogspot.com/-O1d26_75rCM/XUXYFFcxFAI/AAAAAAAACs8/NTPz2L8uArYY7C32-1it0dVB80cd1ltpACLcBGAs/s400/koeriers.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een roze-groen-oranje flits</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Is de nieuwe avondspits</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Mensgestuurde trapraketten</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Behangen met voedselpakketten</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Snellen zich van bel naar bel</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">In dienst van het bezorgkartel</span><br />
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Want eten is een hoop gedoe</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">En we zijn liever lui dan moe</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Dus pak die telefoon en hup</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Bestel een Menu Verwende Yup</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-tfdtu3sNsDk/XUaTfrc_uaI/AAAAAAAACtM/h35QojLN4IgkLjr4CBLVzI0PzaHyjxLgACLcBGAs/s1600/KraftCarrierBag_Large_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="450" height="133" src="https://1.bp.blogspot.com/-tfdtu3sNsDk/XUaTfrc_uaI/AAAAAAAACtM/h35QojLN4IgkLjr4CBLVzI0PzaHyjxLgACLcBGAs/s200/KraftCarrierBag_Large_0.jpg" width="200" /></a></div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-8284308737457911442019-07-10T13:18:00.000+02:002019-07-28T18:21:30.420+02:00Iconische stedenfoto's<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Vorige week bezocht ik <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>de tentoonstelling van de World Press Photo in
de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Indrukwekkende beelden
in een inspirerender setting dan in de meeste musea, die ik vaak nogal klinisch
vind. Op twee aparte wanden werden alle wereldfoto’s van het jaar getoond vanaf 1955. Ook bij andere bezoekers merkte ik dat de blik het meest
wordt getrokken naar de foto’s die het bekendst zijn en die een 'groter verhaal’
vertellen. De Vietnamese kinderen die in paniek wegrennen na een aanval met
napalm. <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tank man</i> die op het Plein
van de Hemelse Vrede in Beijing het leger tijdelijk tot stilstand brengt, een
plastic tasje in de hand. De winnende foto van dit jaar, met het huilende meisje van wie de moeder aan de Amerikaans-Mexicaanse grens wordt gefouilleerd. Het
zijn foto’s die iedereen kent. Hoewel er ook beelden zijn die in het collectieve geheugen gegrift staan zonder dat ze foto van het jaar werden, zoals de vallende man uit een van de Twin
Towers en het levenloze lichaam van Alan Kurdi op het strand van Lesbos.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Later vroeg ik me af of er vergelijkbare foto’s bestaan over steden en stedelijkheid. Mooie beelden van architectuur zijn er genoeg. Maar wat zijn nu
echt iconische stedenfoto’s? Beelden die een groter verhaal vertellen over de
mens in de gebouwde omgeving? I</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">k kwam tot deze hoogst
persoonljke top vijf.</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>São Paulo </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b><br /></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-nAy-jcI-zeQ/XSXDTi2p8BI/AAAAAAAACqM/8TskTkgKUqM_nNQ8gf3qaqzaNK-BXdfngCLcBGAs/s1600/Sao%2BPaulo%2B-%2Bfoto%2BTuca%2BVieira.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="709" data-original-width="1065" height="265" src="https://1.bp.blogspot.com/-nAy-jcI-zeQ/XSXDTi2p8BI/AAAAAAAACqM/8TskTkgKUqM_nNQ8gf3qaqzaNK-BXdfngCLcBGAs/s400/Sao%2BPaulo%2B-%2Bfoto%2BTuca%2BVieira.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Brazilië is een van de landen met de grootste ongelijkheid
tussen arm en rijk. Deze foto uit 2004 van een luxe woontoren in de wijk
Morumbi<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>en de favela Paraísopolis in São Paulo werd
een symbool voor sociale ongelijkheid in Brazilië en daarbuiten. Hoe zouden de bewoners vanuit
hun <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>balkonzwembad neerkijken op hun stadgenoten aan de andere kant? Met ongemak?
Onverschilligheid? Zien ze de favela als een gevaar dat met geweld in bedwang moet
worden gehouden, als hete lava<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>die vanaf
de heuvel de stad indruipt? Hebben ze
hun hoop gevestigd op Bolsonaro, die een militaristische aanpak van de misdaad in de
favelas beloofde en zijn verkiezing vooral
te danken heeft aan de rijkere helft van de Brazilianen?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>Houston</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b><br /></b></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-7rosRkZYupM/XSXDd98zSBI/AAAAAAAACqQ/Dan8V-Fh7pMbKkYgTGnrvWUTLhEEjuvagCLcBGAs/s1600/Houston-Alex%2BMacLean.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="674" data-original-width="620" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-7rosRkZYupM/XSXDd98zSBI/AAAAAAAACqQ/Dan8V-Fh7pMbKkYgTGnrvWUTLhEEjuvagCLcBGAs/s400/Houston-Alex%2BMacLean.jpg" width="367" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een luchtfoto uit begin jaren tachtig van downtown Houston, het
centrum van de Amerikaanse olie-industrie. Vaak gebruikt om te laten zien hoe een stad volledig
kan worden opgevreten door de auto. Achteraf blijkt het ook een snapshot van
het absolute dieptepunt. Het midden van dit gebied is inmiddels een park, omringd
door nieuwe hoogbouw en een congrescentrum.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Daaromheen liggen nog steeds grote parkeervlaktes. Nog altijd niet
bepaald stedentripwaardig, maar minder extreem dan toen.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b><br /></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b><br /></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>Male</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b><br /></b></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-ZeKfZc8obTw/XSXDkkbI2eI/AAAAAAAACqY/WESp_2TpsnQSLPDmvoQ1FaCINfr2J18jwCLcBGAs/s1600/Male%2B-%2BReinhard%2BKrause%2B-%2BReuters.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="735" data-original-width="1225" height="240" src="https://1.bp.blogspot.com/-ZeKfZc8obTw/XSXDkkbI2eI/AAAAAAAACqY/WESp_2TpsnQSLPDmvoQ1FaCINfr2J18jwCLcBGAs/s400/Male%2B-%2BReinhard%2BKrause%2B-%2BReuters.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Weinig andere foto's die kwetsbaarheid zo goed uitdrukken. Een
hoofdstad van 150.000 inwoners, opeengepakt<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>op een pannenkoek die maar net boven de zeespiegel uitstijgt. Het ongemakkelijke gevoel dat de foto oproept wordt versterkt door de vage kleuren, niet die van het tropisch paradijs
uit de vakantiefolder. Een deel van de circa 200 bewoonde eilanden van de Malediven moet
worden ontruimd. Op andere eilanden, zoals deze,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>zijn waterkeringen nodig. Het geld dat daarvoor nodig is, wil de
overheid van het land verdienen
met de opbrengsten uit toerisme. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>Saint Louis, Pruitt-Igoe </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-uGM4nPNBHmI/XSXDrlp13kI/AAAAAAAACqc/LcSf_4peGeUj40QJg6ksXgS0ZuXOaCBzACLcBGAs/s1600/Pruitt-IgoeMyth_Credit-STL-Post-Dispatch.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1047" data-original-width="1600" height="261" src="https://1.bp.blogspot.com/-uGM4nPNBHmI/XSXDrlp13kI/AAAAAAAACqc/LcSf_4peGeUj40QJg6ksXgS0ZuXOaCBzACLcBGAs/s400/Pruitt-IgoeMyth_Credit-STL-Post-Dispatch.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Waarschijnlijk de beroemdste sloopfoto uit de geschiedenis.
Vaak gebruikt als symbool voor de teloorgang van het modernisme, de stroming van
architecten als Le Corbusier met utopische idealen over ‘de nieuwe mens’.<span style="mso-spacerun: yes;"> Bij e</span>en wijk die het nog geen twintig jaar
volhoudt, gebouwd tussen 1954 en 1956 en gesloopt in 1972, mag je toch wel spreken van mislukte stedenbouw. Of ligt het genuanceerder? Ook niet-modernistische gebouwen in Saint Louis, en in vele andere Amerikaanse
steden, zijn vanaf de jaren zeventig verkrot of gesloopt. In de documentaire <i>The
Pruitt-Igoe Myth</i> (<a href="https://www.youtube.com/watch?v=AuY45MfDclY" target="_blank">trailer op Youtube</a> )
wordt betoogd dat het project ten onder ging aan nalatigheid en gebrek aan
onderhoud, waarbij segregatie en geïnstitutionaliseerd racisme een rol
speelden.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>Venetië</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-IPxXE8Bf8Iw/XSXD1OfXDlI/AAAAAAAACqo/qyHQD_9GByoE0w-aIbMZbOgjmniPZVJggCLcBGAs/s1600/Venice%2Bphotoshop.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1115" data-original-width="1326" height="336" src="https://1.bp.blogspot.com/-IPxXE8Bf8Iw/XSXD1OfXDlI/AAAAAAAACqo/qyHQD_9GByoE0w-aIbMZbOgjmniPZVJggCLcBGAs/s400/Venice%2Bphotoshop.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Deze afbeelding is gephotoshopt, al heeft
niet iedereen die hem deelt op social media dat door. Maar dat hij onecht is, maakt eigenlijk niet
uit. Het gaat om de kracht van het beeld. Een nepfoto kan soms feller de
schijnwerper richten op een probleem dan een echte foto. Zie je
dit plaatje dan denk je onmiddellijk:<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>overtourism</i>. Venetië als symbool voor het oude, kwetsbare Europa dat dient als selfiedecor voor de rest van de wereld en daaraan dreigt te bezwijken. De foto hieronder, vanuit hetzelfde standpunt en wel echt, is nauwelijks minder huiveringwekkend.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-6sHgoDz40N0/XSXD1W11PxI/AAAAAAAACqs/vxxdxQGJVDsGKOZ2S3nGtnQUFUUl5dX4ACEwYBhgL/s1600/venezia-grande-nave-crociera-getty.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1041" data-original-width="1600" height="260" src="https://1.bp.blogspot.com/-6sHgoDz40N0/XSXD1W11PxI/AAAAAAAACqs/vxxdxQGJVDsGKOZ2S3nGtnQUFUUl5dX4ACEwYBhgL/s400/venezia-grande-nave-crociera-getty.jpg" width="400" /></a></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-14392913972570323372019-03-30T13:33:00.001+01:002019-04-04T18:38:11.901+02:00Buurtboekenkasten en boekenkastbuurten<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-NMJBqbHDctk/XJ9ftD1hztI/AAAAAAAACio/z9rVlEuZito4LEa9uPWIMqr4HjxWdiLjQCLcBGAs/s1600/20190329_133814.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1036" data-original-width="1600" height="258" src="https://1.bp.blogspot.com/-NMJBqbHDctk/XJ9ftD1hztI/AAAAAAAACio/z9rVlEuZito4LEa9uPWIMqr4HjxWdiLjQCLcBGAs/s400/20190329_133814.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">In de afgelopen jaren was de bakfiets het symbool voor een
bepaald soort mens in een bepaald soort buurt. Een ‘bakfietsbuurt’ was een stadswijk
met veel hoog opgeleide en milieubewuste jonge ouders. Was, want inmiddels zijn steeds meer buurten een bakfietsbuurt geworden. Het
bijzondere is eraf, de bakfiets is gewoon massaal ontdekt als een handig vervoermiddel.
Het linkse imago blijkt niet (meer) te kloppen: jonge ouders die VVD stemmen hebben
<a href="https://www.youtube.com/watch?v=xwLrLePF598&feature=youtu.be" target="_blank">vaker een bakfiets</a> dan GroenLinks-stemmende ouders.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Tijd<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>voor nieuwe
symbolen waarmee een buurt zich kan onderscheiden. Ik nomineer de buurtboekenkast. Al een paar jaar maak ik de wandeling naar een boekenkast een paar
straten verderop. Hij staat een beetje verdekt opgesteld op een speelpleintje. Een
open houten kast waarin de boeken staan blootgesteld aan regen en wind (op het
Zuiden, dat gelukkig wel). Het mooie eraan is dat er geen vooraf vastgestelde regels
zijn. Die kast staat er gewoon en je moet als bewoner zelf bedenken hoe je
ermee omgaat. Moet je een boek na lezing weer terugzetten, zoals in een
bibliotheek? Wel zo aardig als je het echt goed vond, want dan kan een ander er ook van
genieten. Maar het is ook weer niet logisch om dat met elk boek te doen, want
dan blijft de inhoud van de kast steeds hetzelfde. Voor mezelf houd ik de regel
aan dat er voor elk mee naar huis genomen boek iets van hetzelfde kaliber en genre
in de kast gaat. Een roman voor een roman, een thriller voor een thriller,
Engelstalig voor Engelstalig.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een buurtboekenkast brengt twee dingen samen. Hij laat zien
dat buurtbewoners zelf een voorziening
draaiende kunnen houden. Daarnaast is het, anders dan commerciële platforms als
AirBnb en Uber, écht een vorm van deel-economie. En het werkt. Elke keer
als ik langs ga, zo eens in de maand, is de inhoud ververst. Tussen de pakweg
honderd boeken zit bijna altijd wel een parel. Ik vond er het verstilde<i style="mso-bidi-font-style: normal;"> Meisje in het veen</i> van Koos van
Zomeren. <i>Naar de overkant van de nacht </i>van Jan van Mersbergen, een ontroerende carnavalsroman met dronken verteller. Boeiende romans van schrijvers die ik nog niet kende, zoals <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Brazzaville Beach</i>
van William Boyd, waarin de machtsstrijd binnen een groep biologen wordt gespiegeld aan die van de chimpansees die ze bestuderen. En natuurlijk heb je ook
mensen die de kast gebruiken om af te komen van <i style="mso-bidi-font-style: normal;">WordPerfect
voor beginners</i> of de <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Wijngids 1993.</i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een bij-effect is dat ik boeken op een nieuwe manier ben gaan
waarderen. In de
buurtboekenkast doet het er veel minder toe of een boek of schrijver actueel is. Je
hoeft je nooit met lichte tegenzin door een roman heen te worstelen waaraan je twintig
euro hebt uitgegeven omdat hij overal werd gehyped. Als een boek niet bevalt,
breng je het gewoon terug. Een ander voordeel is dat je eigen boekenkast lekker
opruimt. Van mijn Stephen Kings heb ik alleen de tijdreisroman <i>11.22.63</i> laten staan,
de thrillers konden wel weg. Zo blijft alleen het essentiële over, je eigen
canon van de literatuur.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Of het een typisch stedelijk fenomeen is, weet ik niet zeker.
Googlen op ‘buurtboekenkast’ laat zien dat er ook aardig wat zijn in kleine kernen, en dat de term zowel wordt gebruikt voor boekenkasten in de open lucht
als voor ruilboekenkasten in buurthuizen of wijkgebouwen. Dat er nog maar veel buurtboekenkasten bij mogen komen, net zo lang tot elke buurt een boekenkastbuurt
is. Of de boekenwereld er ook zo over denkt, is natuurlijk weer een andere
vraag.</span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-56286765579730655412019-01-20T11:10:00.001+01:002021-04-20T22:35:28.043+02:00Geodicht<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-fVlR3GG2kL4/XERIM5phWWI/AAAAAAAACfs/C2tJKIOWFvAetjKu9n_QzqlphEHkvfb1gCEwYBhgL/s1600/RB-COMPOSITE-BREXIT-MAPv2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="750" height="213" src="https://2.bp.blogspot.com/-fVlR3GG2kL4/XERIM5phWWI/AAAAAAAACfs/C2tJKIOWFvAetjKu9n_QzqlphEHkvfb1gCEwYBhgL/s320/RB-COMPOSITE-BREXIT-MAPv2.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">Mister Cameron's ambition</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">Was to strengthen his position</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">Let's have a little poll, he thought</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">About leaving the EU or not</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">Because of David's gambles</span></div>
<div style="text-align: center;"><span face="Trebuchet MS, sans-serif">The Kingdom is a shambles</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">Please give the reckless snob</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">A well deserved new job</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">Send him to the Irish border</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif">To keep order, order, ORDER!</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span face="Trebuchet MS, sans-serif"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-jQd2KgTbGTA/XEREreaBkFI/AAAAAAAACfc/Xl_H1hVZ5V0G4ClgVOhYRSDo7sc7_W-1gCEwYBhgL/s1600/_90911301_c5b48218-424a-41c4-9b6b-638600ec508f.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="371" data-original-width="660" height="111" src="https://1.bp.blogspot.com/-jQd2KgTbGTA/XEREreaBkFI/AAAAAAAACfc/Xl_H1hVZ5V0G4ClgVOhYRSDo7sc7_W-1gCEwYBhgL/s200/_90911301_c5b48218-424a-41c4-9b6b-638600ec508f.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-67879579701440927902019-01-12T12:40:00.003+01:002019-01-12T12:41:47.767+01:00Luchtbakken<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-Pwuex1rxK-k/XDnSNhUYRTI/AAAAAAAACe8/To5VbbAgmVofX-plYLUORzUNEiG-D6_UgCLcBGAs/s1600/Luchtbakken%2B15.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="956" data-original-width="1400" height="433" src="https://4.bp.blogspot.com/-Pwuex1rxK-k/XDnSNhUYRTI/AAAAAAAACe8/To5VbbAgmVofX-plYLUORzUNEiG-D6_UgCLcBGAs/s640/Luchtbakken%2B15.jpg" width="640" /></a></div>
<br />Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-578192255844540302018-12-28T13:52:00.001+01:002019-01-02T15:45:54.641+01:00Geodicht<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-R-qei7sAY94/XCYY66myZII/AAAAAAAACdo/57hIdyH8mMYx9h74yx26KsbomoItxKsiACLcBGAs/s1600/20181224_151120.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="1600" height="180" src="https://3.bp.blogspot.com/-R-qei7sAY94/XCYY66myZII/AAAAAAAACdo/57hIdyH8mMYx9h74yx26KsbomoItxKsiACLcBGAs/s320/20181224_151120.jpg" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Het stof van hete kolen</span><br />
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Ligt in Hollands lucht verscholen </span><br />
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span><span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Schone stroom, we willen wel</span><br />
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Maar 't veranderen gaat niet snel</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: #f9f9f9;">In de duurzame karavaan</span></span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: #f9f9f9;">Lopen we bijna achteraan</span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="background-color: #f9f9f9;"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Hoewel, per vierkante kilometer</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Doen we het een heel stuk beter </span><br />
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">De molens te groot, het land te klein</span><br />
<span style="background-color: #f9f9f9; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Wie maalt de vergroening fijn? </span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-PV5JoZN1-Bc/XCYaemanlEI/AAAAAAAACd0/pfQwpjdQgHIzluAU4UCg2wtigzSbssepACLcBGAs/s1600/Renewables%2Bper%2Bkm2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="900" height="640" src="https://2.bp.blogspot.com/-PV5JoZN1-Bc/XCYaemanlEI/AAAAAAAACd0/pfQwpjdQgHIzluAU4UCg2wtigzSbssepACLcBGAs/s640/Renewables%2Bper%2Bkm2.jpg" width="480" /></a></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-8223153512145300942018-12-12T16:31:00.002+01:002018-12-16T16:29:03.784+01:00Liever een buurtmoestuin dan een groene metropool<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Het groen in de stad staat zwaar onder druk. In Amsterdam is
tussen 2003 en 2016 binnen de ringweg 600 voetbalvelden aan groen verdwenen. Als we zo doorgaan, worden onze steden
onleefbaar. Want groen in de omgeving is juist zo belangrijk. Bomen koelen het
klimaat, vangen water op en zuiveren de lucht. In een groene omgeving zijn
mensen </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">gelukkiger en gezonder, en</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">de huizen zijn er meer waard. Laten we</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">daarom stoppen met het volbouwen van de stad.</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br />Het bovenstaande is een korte samenvatting van het <a href="https://www.eigenhuis.nl/actueel/eigen-huis-magazine" style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" target="_blank">omslagartikel</a> deze maand in <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Eigen Huis Magazine</i>, het blad van de
vereniging van huiseigenaren</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">. There are lies, damn lies and statistics, dacht
ik bij het lezen. Want je kunt ook feiten noemen die een heel ander beeld laten
zien. Zo heeft Amsterdam sinds 2016 een strenge bomenverordening, die
voorschrijft dat er voor elke gekapte boom een nieuwe boom wordt teruggeplant. Hoeveel
bomen er precies zijn in Amsterdam weet niemand, maar het zijn er
waarschijnlijk meer dan ooit. De gemeente beheert 270.000 bomen </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">(allemaal ingetekend naar soort op de </span><a href="https://maps.amsterdam.nl/bomen/" style="font-family: "Trebuchet MS", sans-serif;" target="_blank">bomen-website</a> <span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">van de stad</span>).<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> Dat zijn er 100.000 meer dan in 1975. Het werkelijke aantal bomen wordt rond</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">de één miljoen geschat. Wie de stad een beetje kent,
weet dat het schrikbeeld van Amsterdam</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">als versteende, onleefbare stad niet klopt. Als er nu één
stad goed bezig is met groen, dan is het wel Amsterdam. De grachten zijn al van oudsher omzoomd door bomen, eerst lindes en tegenwoordig vooral iepen, en vanuit de wijken aan de buitenkant van de ringweg kun je overal langs een groen lint het buitengebied in
fietsen of wandelen.</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Je kunt op eindeloos veel manieren berekenen hoe groen een stad is. Op <span style="mso-spacerun: yes;"><a href="http://senseable.mit.edu/treepedia" target="_blank">Treepedia</a> </span>is van 27 steden<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>gemeten hoeveel procent van de gebouwde omgeving
een groen bladerdek heeft. Parken, grasvelden en groene ruimte rond de stad
worden niet meegerekend. Op die manier meet je dus echt hoe groen de gebouwde
omgeving is. Amsterdam staat met 20,6%
op de dertiende plaats. Minder groen dan Oslo of Singapore, maar veel<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>groener dan Londen of Parijs.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;">Van de </span>31 grootste steden in Nederland hebben<span style="background: white; color: #222222;"> Heerlen, Emmen en Lelystad de meeste vierkante meters
groen per woning in de bebouwde kom, blijkt uit een onderzoek van de WUR uit 2014. Utrecht, Haarlem en Leiden bungelen onderaan, Amsterdam staat 23e. Als je zo'n lijstje ziet, zou je bijna zeggen: overal bomen kappen, want hoe minder groen hoe welvarender een stad is en hoe geliefder de woningmarkt. Onzin natuurlijk, maar het laat wel zien dat het veel te simpel is om alleen naar
vierkante meters groen te kijken. In</span> Amsterdamse wijken als de Bijlmer en Nieuw-West zijn in de afgelopen vijftien jaar grote lappen groen opgeofferd aan woningbouw.<span style="mso-spacerun: yes;"> Vaak is daar nieuwer en </span>beter groen voor in de
plaats gekomen, zoals het Nelson Mandelapark in de Bijlmer. De nadruk in steden
is verschoven naar kleinschalig groen: postzegelparkjes, geveltuintjes,
buurtmoestuinen, groene daken. De volgende trend is verticaal groen. In
Eindhoven en Utrecht worden torens gebouwd die zijn geïnspireerd op het<i style="mso-bidi-font-style: normal;"> bosco verticale</i> van architect
Stefano Boeri in Milaan. Dat wordt nog een leuke uitdaging straks voor onderzoekers: moet je het meetellen als groen of als gebouwde omgeving?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-659uppjy7ew/XBEmbELZoWI/AAAAAAAACcc/ACxMSlqepfQSjgQcB3sWpjIZLwIMc-z-QCLcBGAs/s1600/Trudotoren%2BEindhoven.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1132" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-659uppjy7ew/XBEmbELZoWI/AAAAAAAACcc/ACxMSlqepfQSjgQcB3sWpjIZLwIMc-z-QCLcBGAs/s400/Trudotoren%2BEindhoven.jpg" width="282" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Trudotoren Eindhoven, artist's impression</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-xvbIhAbCuGw/XBEmfVFsWYI/AAAAAAAACcg/Vp8l8lHthCkyoL4nSYkP7KygxLdn_0SMQCLcBGAs/s1600/20160710_131658.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="1600" height="300" src="https://2.bp.blogspot.com/-xvbIhAbCuGw/XBEmfVFsWYI/AAAAAAAACcg/Vp8l8lHthCkyoL4nSYkP7KygxLdn_0SMQCLcBGAs/s400/20160710_131658.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Amsterdam, Bos en Lommer</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Verdichten en vergroenen in de stad kan dus goed samengaan. Maar
<i>Eigen Huis Magazine</i> creëert liever een spookbeeld. ‘Steden tot de laatste vierkante meter
volbouwen, zoals Hong Kong, moeten we niet willen’, waarschuwt het blad.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Waar moeten die 1 miljoen
nog te bouwen huizen voor 2030 dan wel komen?<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Bij voorkeur buiten de bestaande stadsgrenzen, zegt de Wageningse onderzoeker
Robbert Snep in het<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>artikel.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Landschapsarchitect Niek Roozen mag het stuk langs dezelfde lijn afsluiten: ‘Als we de gehele
Randstad nu eens zien als een grote stad met het Groene Hart als schitterend
park middenin, dan heb je de groenste metropool ter wereld’.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Daar komt de vinex-aap uit de mouw. Bouwen in de
open ruimte als antwoord op de drukte. Nog meer dun uitgesmeerde verstedelijking, nog
meer plekken die alleen met de auto bereikbaar zijn. Nieuwe woonwijken in het buitengebied zijn de droom van een flink deel van bouwend Nederland, vooral
van grote ontwikkelaars met grondposities die sinds de vastgoedcrisis van 2008 in
de wachtkamer zitten. Er is altijd wel een 'ruimdenkende' architect te vinden die deze lobby<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>van een verhaal voorziet. Gewoon even een andere bril opzetten en jezelf inbeelden dat de Randstad één
stad is, klinkt het dan, zo is een weiland niet langer een schaarse open ruimte maar een
potentiële bouwkavel waarop we verder kunnen metselen aan onze groene metropool. Zet je hond achterin de auto, rij naar Aarlanderveen en doe alsof je in het Central Park van de Randstad bent. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Dat er een spanning bestaat tussen bouwen en stedelijk groen begrijpt iedereen. Soms is het écht heel jammer dat volwassen bomen moeten plaatsmaken voor een bouwproject, ook als er nieuw groen voor in de plaats komt. Maar het gevoel dat Nederland een druk en vol land is, komt niet doordat onze steden dichtbevolkt en versteend zijn. Dat
zijn ze niet.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Amsterdam is een groen dorp onder de wereldsteden, middelgrote steden als Nijmegen en Eindhoven hebben een <a href="https://vrije-ruimte.blogspot.com/2018/05/kaartlezen-31-een-andere-kijk-op-drukte.html" target="_blank">lagere bevolkingsdichtheid</a> dan slaperige stadjes in Andalusië. Het gevoel van drukte wordt veroorzaakt doordat we de ruimte rond en tussen de steden steeds verder laten dichtslibben. Bouwen
in bestaand stedelijk gebied, met slim toevoegen van groen, is de oplossing, niet het
probleem.</span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-29905740222427996282018-12-04T10:22:00.002+01:002022-07-07T13:31:49.544+02:00Proud to use local products<div style="line-height: 24px; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0.74cm; margin-right: 0.87cm;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-3RacDW0RYjk/XAZGMFRmHqI/AAAAAAAACb0/_hWRjSG7MCUcZl4I_zTpkqSk2VtHyGWvQCLcBGAs/s1600/20180708_144650_resized.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="901" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-3RacDW0RYjk/XAZGMFRmHqI/AAAAAAAACb0/_hWRjSG7MCUcZl4I_zTpkqSk2VtHyGWvQCLcBGAs/s400/20180708_144650_resized.jpg" width="225" /></a></div>
<br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Als je door de Kinkerstraat loopt, de lange winkelstraat die vanuit de binnenstad dwars door Amsterdam-West snijdt, kun je met gemak zes of zeven verschillende talen opvangen. Aan het ene uiteinde van de straat klinkt soms nasaal Portugees, het gevolg van een clustertje Braziliaanse winkels en horeca. Af en toe hoor je nog Turks of Arabisch, of Nederlands met Amsterdamse tongval, want ondanks de toenemende verhipping heeft de straat haar volks-multiculturele karakter nog niet verloren. Geldtransferwinkels, kledingherstellers en massagesalons staan gebroederlijk naast de Action, de Blokker en het Kruidvat. Naarmate je dichterbij het centrum komt, neemt de kans toe op Frans, Spaans of Italiaans van toeristen.</span></div>
<div style="line-height: 24px; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0.74cm; margin-right: 0.87cm;">
<br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Er zijn ook dagen waarop Engels de meest gehoorde taal is. Soms met een Amerikaans of Brits accent, maar vaker het internationale Engels dat in gemengde gezelschappen als voertaal dient. Het cliché dat Nederlanders steenkolenengels spreken, gaat in Amsterdam al lang niet meer op. Wat eerder opvalt, is hoe belachelijk </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">goed</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"> het Engels van veel jonge Nederlanders is; je moet je best doen om nog een spoortje polderaccent te traceren. Steeds meer restaurants en winkels houden het bij Engels op de krijtborden: ‘We are proud to use local products’. </span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Het is vooral hard gegaan sinds de opening in 2014 van De Hallen, de oude tramremise die is verbouwd tot cultureel centrum. Vanaf dat moment is dit deel van Oud-West een verlengstuk van de binnenstad geworden. Zo voelt het ook steeds sterker. Bij de Albert Heijn in de buurt staan plukjes jonge toeristen bij de kassa met kant-en-klaar sandwiches, vertwijfeld kijkend bij de vraag van de kassière of ze een bonuskaart hebben. Er werken Poolse vakkenvullers die je in het Engels moet aanspreken om de weg naar een product te vragen. (Ik was zo verrast dat ik spontaan begon te hakkelen op zoek naar de vertaling van ‘kersen op sap’).</span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">En dan is er natuurlijk AirBnB. In mijn straat in de Baarsjes, een buurt even voorbij de Kinkerstraat, zijn voormalige sociale huurwoningen verkocht door woningcorporaties en met flinke winst doorverkocht (denk aan prijzen van twee-en-halve ton voor 50 vierkante meter, met dakterras mag je e</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">r nog een halve ton bijdoen). Daarin mag de eigenaar twee maanden per jaar ‘hotelletje spelen’, al lijkt niemand te controleren of twee maanden ook daadwerkelijk twee maanden is. Het aantal rolkoffers op straat neemt gestaag toe. Onlangs raakte ik in gesprek met de hoofdbewoonster van zo’n pand (of ze de eigenaar is, heb ik niet gevraagd). Het bleek een jonge Roemeense te zijn; goede baan bij een internationaal bedrijf, veel op reis. Het was een leuk gesprek, te leuk om te verpesten met kritiek op AirBnB. Verder dan een wat plagerig "so</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"> </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">you</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif"> </span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">are the hotel manager", wat ze wel grappig scheen te vinden, kwam ik niet. Er klonk ook een verontschuldiging die ik vaker had gehoord: ‘Sorry, ik spreek wel een beetje Nederlands, maar ik heb nog geen tijd gehad om het goed te leren’. Intussen dacht ze waarschijnlijk hetzelfde als ik: we redden ons prima met Engels, dus </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">why bother</i><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">?</span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Dan hebben we het dus over een heel doorsnee woonbuurtje, dat amper vijftien jaar geleden nog op de lijst van achterstandswijken stond. Verderop, in het echte centrum, is de verengelsing al veel verder gevorderd. Zodra ik de Singelgracht oversteek, krijg ik het gevoel in een soort internationale zone terecht te komen, met steeds meer kroegen, restaurants en winkels waarin Engels de voertaal is. Opeens sta je voor een afweging die een paar jaar geleden nog ondenkbaar leek: zal ik hier Nederlands of Engels praten? Het doet een beetje denken aan Brussel, waar je als Nederlander voortdurend probeert te ontdekken, of te gokken, of een verkoper, serveerster of baliemedewerker Nederlands verstaat.</span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-RfZnVSWYIIM/XAZGYNwvKLI/AAAAAAAACb4/P6OGaQ0w7yIZDeDVndvxXw0u-Xhvrg2sgCLcBGAs/s1600/Amsterdam%2BKinkerstraat%2B2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="726" data-original-width="958" height="301" src="https://1.bp.blogspot.com/-RfZnVSWYIIM/XAZGYNwvKLI/AAAAAAAACb4/P6OGaQ0w7yIZDeDVndvxXw0u-Xhvrg2sgCLcBGAs/s400/Amsterdam%2BKinkerstraat%2B2.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Het blijft niet bij horeca en winkels. Bij de bezetting in 2015 van het Bungehuis, een gebouw van de Universiteit van Amsterdam, werden de studenten (op hun verzoek) in het Engels toegesproken door burgemeester Eberhard van der Laan. Tijdens de laatste gemeenteraadsverkiezingen voerde de VVD campagne met <i>If you love Amsterdam, vote VVD</i>. Uitgebreid werden de standpunten in het Engels toegelicht op de website, met een nadruk op zaken als internationale scholen en een <i>safe and clean city</i>. Over immigratie en integratie, toch altijd belangrijke speerpunten van de rechts-liberalen, werd opvallend genoeg niets gezegd. Amsterdam is de enige stad op het vasteland van Europa waar je het redt met alleen Engels, zegt horeca-ondernemer Yossi Eliyahoo in een interview in <i>Het Parool</i> dit najaar</span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">. De Israeliër, die tien jaar geleden begon in de stad en elf restaurants heeft, verklaart dat hij 'wat woorden' Nederlands kent.</span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Je kunt het gebruik van Engels gemakkelijk afdoen als iets wat nu eenmaal bij een mini-wereldstad als Amsterdam hoort, iets wat er altijd al is geweest. Maar wat nu als dit iets anders is? Soms gaan ontwikkelingen zo snel dat je nauwelijks doorhebt wat er precies aan de hand is. Dit zou het begin van een nieuw taalgebied kunnen zijn: een zone, het centrum van Amsterdam met uitlopers, waarin Engels gestaag terrein verovert op Nederlands, net zolang tot het één van de voertalen in dat gebied wordt.</span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Moeten we er iets aan doen? De vraag is volgens mij eerder of we er iets aan kunnen doen. Natuurlijk moet je de woningmarkt reguleren, om te voorkomen dat de stad verandert in een beleggersparadijs vol tijdelijke woningen voor buitenlandse gasten. Je kunt regels bedenken die de verengelsing in het hoger onderwijs aan banden legt, zodat Nederlands behouden blijft als wetenschapstaal. Maar het zal niet voorkomen dat Engelstaligheid in de stad een permanent karakter krijgt. De immigratie van ‘westerse allochtonen', al jaren de snelst groeiende groep in de stad, zal doorgaan. Steeds meer mensen zullen besluiten dat Engels de meest logische taal is om te gebruiken, omdat dat de taal is waarin je jezelf het best verstaanbaar kunt maken. Engels is de gemakkelijkste weg, omdat het voor Nederlanders eenvoudiger is hun Engels te verbeteren dan voor Engels sprekende niet-Nederlanders om Nederlands te leren, zeker als ze hier tijdelijk zijn. </span><br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif"><br /></span><span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Regulering zal altijd achter de feiten aanhollen. Wat nu nog een tegemoetkoming is aan Engelstalige ‘gasten’ in de stad, zal verschuiven naar tweetaligheid. Tot er een punt wordt bereikt waarop het Nederlands een tegemoetkoming zal zijn aan de slinkende groep die daaraan hecht. De achterblijvers. De <i>natives</i>. Dan krijgen we bordjes met ‘Hier wordt Nederlands gesproken’. Of een apart symbool daarvoor, als teken van uitmuntende service.</span><br />
<br />
<span face=""trebuchet ms" , sans-serif">Overdreven toekomstbeeld? Zo’n vaart zal het niet lopen? Dat dachten veel Brusselaars vast ook toen hun stadgenoten het Vlaams begonnen in te ruilen voor praktisch en statusverhogend Frans.</span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-67506541066295000262018-10-01T10:42:00.000+02:002018-10-31T18:30:48.609+01:00Kaartlezen (33, slot) - Groen-Brittannië<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-5ejMtRRuWg8/W7HdUf5jgOI/AAAAAAAACYE/zBYuA0qez0gg6e-_riUPyxuHIdUsITeqACLcBGAs/s1600/Kaartje%2B1%2BGreen%2BBelts%2BUK.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1386" data-original-width="1200" height="640" src="https://3.bp.blogspot.com/-5ejMtRRuWg8/W7HdUf5jgOI/AAAAAAAACYE/zBYuA0qez0gg6e-_riUPyxuHIdUsITeqACLcBGAs/s640/Kaartje%2B1%2BGreen%2BBelts%2BUK.jpg" width="553" /></a></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">Uitzicht vanaf
een heuveltop over glooiende weiden gescheiden door heggen, hier en daar een
boompartij en in de verte leigrijze rijtjeshuizen. Het is een iconisch beeld
waarvan je meteen weet: dit is ergens in Groot-Brittannië. Of Britse steden
mooi zijn, is een kwestie van smaak, maar de eilanders weten wel hoe ze de
scheiding tussen stad en land moetenbewaren. Ook als je met de trein door het
land reist, valt op dat de overgang tussen de bebouwing en het open landschap
scherper is dan in bijvoorbeeld Nederland. De Britten waren er ook vroeg mee.
De eerste plannen voor een groene bufferzone rond Londen dateren al van de
jaren 1930. Vanaf 1947 is de </span><i style="font-family: "Trebuchet MS", sans-serif; font-size: 12pt;">green belt policy </i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">landelijk beleid. Er kwamen groene zones om de steden, waar grootschalige
ontwikkelingen werden tegengehouden. Rond Londen was het doel het uitwaaieren
van de stad te stoppen en woningbouw te concentreren in groeikernen op afstand
van de stad, zoals Luton en Milton Keynes. Op andere plaatsen zorgden ze ervoor
dat steden niet aan elkaar vastgroeiden, zoals rond Manchester, Leeds en
Birmingham. In Engeland is 13% van het grondgebied </span><i style="font-family: "Trebuchet MS", sans-serif; font-size: 12pt;">green belt</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">,
in Wales en Schotland spelen ze een bescheidener rol.</span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-size: 12pt;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een
planningssucces en een voorbeeld voor veel andere landen. Maar de <i>green belt </i>is
zijn heilige status aan het verliezen nu een ander probleem zich opdringt: het tekort
aan betaalbare woningen. In kosmopolitisch Londen, maar ook in andere Britse steden
gaan de huizenprijzen door het dak en is een eigen huis vrijwel onbereikbaar
geworden voor mensen met een gemiddeld salaris en zonder eigen vermogen. In
elke Engelse stad heeft de gemiddelde huizenprijs zich in de afgelopen twintig
jaar minimaal verdubbeld. Tegelijkertijd stokt de woningbouw. De <i>green belts</i>
worden steeds vaker als een knellend keurslijf beschouwd. Vanuit economische
hoek, vooral van vrije-markteconomen, was er altijd al kritiek op, omdat de groene
zones de woningmarkt zouden verstoren en beletten dat woningen op de meest
‘logische’ plek komen. Maar ook sommige planners vinden dat er anders naar de
groene gordels moet worden gekeken. De onafhankelijke denktank Centre for Cities
pleit al jaren voor woningbouw in de groene gordels. Britse steden hebben zoveel
meer huizen nodig, dat alleen hoger bouwen in de stad of omvorming van verouderde
industriegebieden (<i>brownfields</i>) niet genoeg is. Door 5% van de
<i>green belts</i> rond tien steden op te offeren aan woningbouw, berekenden de
onderzoekers, kunnen anderhalf miljoen huizen worden gerealiseerd op loopafstand
van stations. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-bpRPIvcAHFE/W7HdUusYbcI/AAAAAAAACYQ/vMa2ILViTtQdrWHFmLsAqvoH9a5LI4R0QCEwYBhgL/s1600/Kaartje%2B2%2BMetropolitanGreen%2BBelt.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1132" data-original-width="1600" height="282" src="https://2.bp.blogspot.com/-bpRPIvcAHFE/W7HdUusYbcI/AAAAAAAACYQ/vMa2ILViTtQdrWHFmLsAqvoH9a5LI4R0QCEwYBhgL/s400/Kaartje%2B2%2BMetropolitanGreen%2BBelt.jpg" width="400" /></a></span></div>
<br />
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">Tegelijk met de discussie over het nut van de </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif; font-size: 12pt;">green belts</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;"> is er een vraag naar meer openheid en
beschikbaarheid van data. Het tweede kaartje laat zien dat slechts een klein
deel van de metropolitane green belt rond Londen voor publiek toegankelijk is (het
donkergroene deel). Het ontoegankelijke, lichtgroene deel bestaat vooral uit
landbouwgebied, maar ook steeds meer uit bedrijventerreinen, infrastructuur en golfbanen.Grote
investeerders kopen er grond, hopend op een waardestijging als dat stuk gebied van
bestemming verandert. Het interessante project </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif; font-size: 12pt;">Who owns England</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;"> (</span><a href="http://whoownsengland.org/" style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif; font-size: 12pt;" target="_blank">whoownsengland.org</a><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">) brengt in kaart wie de grondeigenaars zijn, welke plannen
ze hebben en hoe ze lobbyen om die uitgevoerd te krijgen. Als de groene gordel
steeds minder groen wordt en de grens tussen stad en land steeds poreuzer, is
de gedachte, laat iedereen daar dan over meedenken in een publiek debat.</span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; font-size: 12.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; font-size: 12.0pt;"><b>Verschenen in Geografie, oktober 2018</b></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; font-size: 12.0pt;"><a href="http://www.geografie.nl/" target="_blank">www.geografie.nl</a></span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-50159615932407303202018-07-14T09:44:00.002+02:002018-08-10T14:17:32.622+02:00Geodicht<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-pEEFmI0Bk60/W0sVn4grSsI/AAAAAAAACTk/5YTL47r1_uMX8DXH4DrNqeDCJU6R1W7BgCLcBGAs/s1600/Brokking%2BZaan.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="992" data-original-width="1600" height="198" src="https://2.bp.blogspot.com/-pEEFmI0Bk60/W0sVn4grSsI/AAAAAAAACTk/5YTL47r1_uMX8DXH4DrNqeDCJU6R1W7BgCLcBGAs/s320/Brokking%2BZaan.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">De fabrieken aan de Zaan</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Sommige zullen er altijd staan</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Andere gaan door kolossale zwakte</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Op een dag tegen de vlakte</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Te lomp, te leeg, geen nieuwe koper</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Dan resteert nog slechts de sloper</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Intussen ligt bij de makelaar</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een glimmende brochure klaar</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Staat op het industriële puin </span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Straks uw nieuwe achtertuin?</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Weer wat Zaankant ingelijfd</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Maar de geur van zetmeel blijft</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/Pq3L1ttJOOo/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/Pq3L1ttJOOo?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-83308423660856485742018-07-09T13:17:00.000+02:002019-11-18T11:41:19.724+01:00Dutch spoken here - How Amsterdam is becoming a bilingual city<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-YCr72hm5xWY/W0NBoFcIDnI/AAAAAAAACSU/tqhUdewbW94g2MiBGpjHh953VNsaG1kLgCEwYBhgL/s1600/20180708_144650_resized.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="901" height="400" src="https://4.bp.blogspot.com/-YCr72hm5xWY/W0NBoFcIDnI/AAAAAAAACSU/tqhUdewbW94g2MiBGpjHh953VNsaG1kLgCEwYBhgL/s400/20180708_144650_resized.jpg" width="225" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">De Kinkerstraat</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal">
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0.74cm; margin-right: 0.87cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 14.85pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">When you walk through the Kinkerstraat, the long shopping street to the west of the Amsterdam inner city, you can easily catch six or seven different languages. At the western end of the street it can be Portuguese, because of a small cluster of Brazilian shops and bars. It can be Arabic or Turkish, or Dutch in an Amsterdam accent, because despite gentrification the street has not yet lost its working class and multicultural character. Money transfer shops, clothing repairers and massage parlors are mixed with affordable chain stores. As you get closer to the inner city, you will more likely hear the French, Spanish or Italian of tourists.</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background: white; color: black; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; line-height: 14.85pt; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<div style="margin: 0px;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">One thing that is certain in the Kinkerstraat is that you will hear English. Sometimes with an American or British accent, but more often the international English that is the language of choice in mixed groups. Many times it is the Dutch doing the talking. Not any longer in broken English (the famous <i>steenkolenengels</i> or ‘coal English’), because most young Dutch in Amsterdam speak excellent English. More and more restaurants and shops are using only-English chalkboards. 'We are proud to use local products', I once read on one of them.<br /><br />Things have changed especially fast after the opening in 2014 of De Hallen, the old tram depot that has been converted into a cultural center. From that moment on this part of the Oud-West neighborhood has become an extension of the inner city. In the local supermarkets you will see young tourists with ready made sandwiches, looking puzzled at the cashiers question whether they own a bonus card. Some of the employees are Polish. They can show you the way to a product, but you have to ask them in English. (I was so surprised that I started stammering spontaneously, unable to translate <i>kersen op sap</i> as cherries in syrup).<o:p></o:p></span></div>
</div>
<br /></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0.74cm; margin-right: 0.87cm;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xmbi58DoF4E/W0SJg3YesTI/AAAAAAAACSs/Je651eZCRO80HpnyzgMQnfPjcGyYkhMjQCLcBGAs/s1600/Amsterdam%2BKinkerstraat%2B2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="726" data-original-width="958" height="302" src="https://4.bp.blogspot.com/-xmbi58DoF4E/W0SJg3YesTI/AAAAAAAACSs/Je651eZCRO80HpnyzgMQnfPjcGyYkhMjQCLcBGAs/s400/Amsterdam%2BKinkerstraat%2B2.jpg" width="400" /></a></div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">And then of course there is Airbnb. In my neighborhood De Baarsjes, just to the west of the Kinkerstraat, former social houses have been sold by the housing corporations for relatively low prices and resold for much higher prices, in the range of 250.000 to 300.000 euros for a 50 m2 appartment. According to city policies, the new owners are allowed to let their appartments to guests for two months a year, although nobody seems to check if two months is actually two months. The rattling of trolley cases on the pavement has become a common sound. Recently I was talking to the chief occupant of one of these appartments (I did not ask if she was the owner). A young Romanian, good job at an international company, away for business a big part of the year. It was a nice conversation, too nice to spoil with criticizing Airbnb. I did not go beyond a teasing "So </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">you</i><span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> are the hotel manager?”, which she seemed to think was rather funny. She made an apology that I had heard many times before in Amsterdam: "Sorry, I do speak a little Dutch, but I haven’t had the time to learn it better’. Meanwhile she probably thought the same as I did: we are doing well in English, so why bother</span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;"> </i><span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">about Dutch?</span><br />
<br style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Still, the Baarsjes is nothing fancy, just an ordinary residential quarter that was on the list of deprived neighborhoods only fifteen years ago. Two kilometers to the east, in the inner city, the anglicisation is much more advanced. When I cross the Singel on my bicycle, the canal that encircles the inner city, it feels like entering a kind of international zone, in which an ever growing number of bars, restaurants and shops are using English as the language of preference. Suddenly you are faced with a choice that seemed unthinkable in the past: will I speak Dutch or English here? It is somewhat reminiscent of Brussels, the once Flemish-Dutch speaking city that turned francophone, where as a Dutch visitor it is always a challenging game to figure out whether a shop-assistant, waitress or clerk is part of the Dutch-speaking minority, or at least willing to speak Dutch.</span><br />
<br style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">And it's not just shops and bars. During the occupation in 2015 of the Bunge Huis, a building of the University of Amsterdam, the protesting students were (at their request) spoken to in English by mayor Eberhard van der Laan. During the municipal elections in the spring of 2018 the VVD, nationwide the largest party, campaigned with </span><i style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">If you love Amsterdam vote VVD</i><span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">. The party's website had a page in English, with an emphasis on issues like international schools and ‘a safe and clean city’. Remarkably there was nothing about immigration and integration, usually important issues for the right-wing liberals. Apparently you are more than welcome as long as you bring money and English; don’t worry about the language, we’ll adapt to you. Amsterdam is the only city in mainland Europe where you just need English to make it, says entrepreneur Yossi Eliyahoo in an interview in local newspaper <i>Het Parool</i>. The Israeli, who started ten years ago in Amsterdam and is the owner of eleven restaurants in the city, admits that he only knows a few words of Dutch. </span><br />
<br style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">The importance of English could easily be dismissed as something that belongs to the pocket-sized metropolis that Amsterdam is, and always has been. But what if this is different? What if this is one of those cases in which things move so fast that it is hard to see what exactly is going on? This could very well be the beginning of a new language area: the center of Amsterdam, with a few extensions, where English is steadily conquering ground, until the area becomes truly bilingual.</span><br />
<br style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Should something be done about it? The question, it seems to me, is if something can be done. There is no doubt the housing market needs regulation to avoid the city turning into an investor’s paradise full of temporary housing. In the academic world efforts should be made to protect Dutch as a scientific language. But it will not prevent the presence of English in the city to get a permanent character. Some of the expats and international students will stay. The immigration of 'foreigners from western countries’, for many years the fastest growing immigrant group in the city, will continue. More people will decide that English is the best language to use, as it is the language in which the greatest number of people will understand what you are saying. It is also the choice that requires the smallest common effort in a mixed population, because learning Dutch is much harder for the non-Dutch than it is for the Dutch to improve their English.</span><br />
<br style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Regulation will always be overtaken by events. What is still a concession to English speaking ‘guests’ in the city, will shift to bilingualism. Until a point is reached where the use of Dutch will be a concession to the shrinking group that has a problem using English. The laggards. The natives. Then we will have signs with ‘Dutch spoken here’, as if it is something special, a symbol of excellent service.</span><br />
<br style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms", sans-serif;" />
<span style="background-color: white; font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">An exaggerated picture of the future? Will not happen? That must have been the thought of many people in Brussels in the 19th century, when their fellow citizens gradually started to replace Flemish with practical and status-enhancing French.</span></div>
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">
</span></span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-77727512471582947212018-06-18T14:07:00.000+02:002018-08-26T21:06:11.324+02:00Kaartlezen (32) - Groeten uit de wereld<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-n5YuXekuz6g/WyefKQy83aI/AAAAAAAACQM/qWkEThAPDLQAbbleIcxuSyFHiEA8W08HACLcBGAs/s1600/SE%2BAsia%2Btop-tourist-attraction-every-country.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="580" data-original-width="930" height="247" src="https://2.bp.blogspot.com/-n5YuXekuz6g/WyefKQy83aI/AAAAAAAACQM/qWkEThAPDLQAbbleIcxuSyFHiEA8W08HACLcBGAs/s400/SE%2BAsia%2Btop-tourist-attraction-every-country.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Bij het bezoeken van een populaire bestemming is het moeilijk om te ontsnappen aan rituelen die eraan herinneren dat je een toerist bent. In de rij voor een bezienswaardigheid. Om andere toeristen heen fotograferen, of zelf in de weg staan als een medebezoeker bezig is dat ene plaatje te schieten. Straatverkopers die je van grote afstand herkennen als mogelijke prooi. De laatste jaren zijn daar horecamedewerkers en lokale gidsen bijgekomen die je na afloop vragen om een goede recensie achter te laten op reissites als</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif;">Tripadvisor</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">. Ze doen het niet zomaar, want de kans is groot dat je vooraf zelf ook hebt gekeken op zo’n site. Het is de paradox van de vakantieganger: verrast willen worden, maar vooraf toch even opzoeken wat de leukste verrassingen zijn.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
</div>
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Deze wereldkaart (<a href="https://www.vouchercloud.com/tripadvisor_map_no_logo_1.jpg" target="_blank">grote versie</a>) laat zien wat volgen</span></span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">s bezoekers van </span><i style="font-family: "Trebuchet MS", sans-serif;">Tripadvisor</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">,
’s werelds grootste website op het gebied van reisadvies, de beste
bezienswaardigheid per land is.</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Vaak is
het wat je verwacht: Machu Picchu in Peru, de Tafelberg in Zuid-Afrika, de Taj
Mahal in India, het Rijksmuseum in Nederland. Soms verrassend (de Harry Potter
Studio Tour in het Verenigd Koninkrijk, </span><i style="font-family: "Trebuchet MS", sans-serif;">really</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">?).
En soms nieuwsgierig makend; de topattractie van Turkmenistan zou het “Door to
Hell gas deposit” zijn. De bestemmingen zijn onderverdeeld in vier categorieën. Het
hoogst scoren de natuurlijke</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">bezienswaardigheden,
die vooral in Zuid-Amerika en sub-Sahara Afrika de kaart domineren. Daarna
volgen de historische bezienswaardigheden, de algemene toeristische bestemmingen
(waarmee ook musea worden bedoeld) en religieuze monumenten als kathedralen,
moskeeën en tempels.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Een aardige dwarsdoorsnede van het wereldtoerisme. Er valt
ook wel iets aan te merken op de kaart. Zo lijkt het wat willekeurig dat een
historische binnenstad in sommige landen als zelfstandige attractie geldt,
terwijl andere het met een meer specifieke plek moeten doen. Ook het gebruik
van grijs voor een van de vier categorieën is minder goed gekozen. Op een kaart
met kleuren staat grijs meestal voor ‘geen gegevens’ of ‘niet van toepassing’.
Het mooie aan deze kaart is juist dat hij zo volledig is. Letterlijk elke
zelfstandige natie doet mee. Van China, met de Grote Muur uiteraard, tot het het
piepkleine Palau met Jellyfish Lake, waarin miljoenen goudkleurige kwallen rondzwemmen.
Toerisme is overal. </span></span><br />
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-SdMbbElUtqo/WyeiwqGaKUI/AAAAAAAACQY/nfj2Bxhpy9gE9MWchdvlrgo8peBqyXQkwCLcBGAs/s1600/Africa%2Btop-tourist-attraction-every-country.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1254" data-original-width="1266" height="395" src="https://2.bp.blogspot.com/-SdMbbElUtqo/WyeiwqGaKUI/AAAAAAAACQY/nfj2Bxhpy9gE9MWchdvlrgo8peBqyXQkwCLcBGAs/s400/Africa%2Btop-tourist-attraction-every-country.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-MG7zyZTY2_g/WyeizLYBthI/AAAAAAAACQc/G9CGuSVXuDgNmlgQLfB1F5tiMIiTCLDwQCLcBGAs/s1600/top-tourist-attraction-every-country.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="931" data-original-width="1600" height="232" src="https://1.bp.blogspot.com/-MG7zyZTY2_g/WyeizLYBthI/AAAAAAAACQc/G9CGuSVXuDgNmlgQLfB1F5tiMIiTCLDwQCLcBGAs/s400/top-tourist-attraction-every-country.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>Verschenen in <i>Geografie</i>, juni 2018</b></span></span><br />
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><a href="http://www.geografie.nl/" target="_blank">www.geografie.nl</a></span></span>Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-44190990650612113612018-05-19T12:06:00.000+02:002018-05-19T16:22:57.467+02:00Geodicht<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-11E-4-5WsnE/Wv6zmoJI_dI/AAAAAAAACMU/uhdaJG7jYIoPOvEUHiy3rUu8bEpx5QlOgCLcBGAs/s1600/schiphol.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="611" data-original-width="940" height="130" src="https://4.bp.blogspot.com/-11E-4-5WsnE/Wv6zmoJI_dI/AAAAAAAACMU/uhdaJG7jYIoPOvEUHiy3rUu8bEpx5QlOgCLcBGAs/s200/schiphol.jpg" width="200" /></a></div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Distributiehuis met filialen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">voor brengen en voor halen</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Efficiënte uitwisseling</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">van mens, dier, plant en ding</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">met China, Spanje of Stavanger</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Maar we geloven het niet langer,</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">die eindeloze vlucht naar voren</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Willen vogels kunnen horen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Steeds luider klinkt het luchtalarm:</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Schiphol-Rijk, Nederland arm</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-1Lhu9O13zsI/Wv6zws0_9HI/AAAAAAAACMY/0clDWgOAOGU-iIwUtKecM2IcTxdfGZIlwCLcBGAs/s1600/Amsterdam-Schiphol-18R-%2Bfoto%2BMike%2BKelley.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="1600" height="180" src="https://2.bp.blogspot.com/-1Lhu9O13zsI/Wv6zws0_9HI/AAAAAAAACMY/0clDWgOAOGU-iIwUtKecM2IcTxdfGZIlwCLcBGAs/s320/Amsterdam-Schiphol-18R-%2Bfoto%2BMike%2BKelley.jpg" width="320" /></a></div>
</div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-78952070877027087242018-05-13T09:30:00.000+02:002018-05-14T13:00:16.833+02:00Kaartlezen (31) - Een andere kijk op drukte<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-HG0f4EoqX_g/WvflxKfwzxI/AAAAAAAACLE/QOualIQ-khgDpV9JkXUIr0HlhuvzGtcTwCLcBGAs/s1600/Snap%2B2018-03-23%2Bat%2B08.51.59.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="652" data-original-width="831" height="312" src="https://4.bp.blogspot.com/-HG0f4EoqX_g/WvflxKfwzxI/AAAAAAAACLE/QOualIQ-khgDpV9JkXUIr0HlhuvzGtcTwCLcBGAs/s400/Snap%2B2018-03-23%2Bat%2B08.51.59.png" width="400" /></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Welk land is dichter bevolkt, Nederland
of Spanje? Het lijkt een uitgemaakte zaak. Nederland heeft meer
inwoners per vierkante kilometer, dus is het dichter bevolkt. Toch
valt er ook iets te zeggen voor Spanje. Als geheel is Spanje minder
dichtbevolkt omdat er meer lege natuur is. Maar daar waar mensen
wonen, zitten ze dichter op elkaar. Dat is goed te zien op een kaart
die de bevolkingsdichtheid van elke vierkante kilometer weergeeft.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">De
Britse woningmarktonderzoeker Dan Cookson maakte een fraaie <i><a href="http://j.mp/EU_Popn_Map_2011" target="_blank">zoom map</a></i> met behulp van Europese
bevolkingscijfers uit 2011. Bij mij werkte het licht verslavend om te
‘reizen’ over de kaart en overal even te kijken hoe het met de
bevolkingsdichtheid is gesteld. Je kunt inzoomen tot op straatniveau
en door met de cursor boven een hokje te blijven staan, is van elke
vierkante kilometer het exacte aantal inwoners zien. Wat de kaart
ook aantrekkelijk maakt, is de slimme kleurkeuze: wit is leeg, blauw
is koel, rood is warm en geel is gloeiend. De gele blokjes, die een
vierkante kilometer met meer dan 10.000 inwoners weergeven, springen
er duidelijk uit. Het patroon in elk land is dat de meeste grotere
steden minimaal één geel blokje in hun centrum hebben - zo heeft
Gent er één en Aken vier - en de echt grote steden een heel
cluster. </span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Per land zijn er ook verschillen. Spanje is de kampioen
van de dichtheid: Madrid en Barcelona zijn zeeën van geel in een
relatief leeg ommeland. Maar je vindt ook flink wat gele blokjes in Spaanse voorsteden en in kleinere stadjes. Een zelfde patroon van kleine stadjes met hoge dichtheid is te zien in Polen. Ook het dichtstbevolkte stukje Europa
lag in 2011 in Spanje: in het centrum van Barcelona woonden 53.119
mensen op een vierkante kilometer.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">En dat brengt ons op Nederland. De
dichtstbevolkte vierkante kilometer ligt in de populaire buurt De Pijp in
Amsterdam: 23.485 inwoners in 2011. Naast de vier grote steden hebben
Arnhem (1), Delft (2), Groningen (1), Haarlem (2), Leiden (3) en Schiedam
(2) gele blokjes op de kaart. Nederland mag dan als geheel een
dichtbevolkt land zijn, als je kijkt naar onze steden dan valt het
nog wel mee. Eindhoven, Tilburg en Nijmegen doen qua
bevolkingsdichtheid niet mee in de Europese eredivisie en worden
‘verslagen’ door slaperige stadjes in Andalusië. Is dat nu goed
of slecht? Het is in elk geval opmerkelijk. In het ruimtelijk beleid
wordt al jaren geprobeerd om steden te verdichten. Binnenstedelijk
bouwen krijgt de voorkeur boven nieuwe woonwijken in het weiland. Het
zorgt voor veel discussie, waarin allerlei argumenten voorbijkomen.
Verdichten heeft voordelen: het kan zorgen voor minder verkeer,
spaart open ruimte, en het creëert een ‘kritische massa’ voor
voorzieningen en ontmoetingsplekken. Maar er zijn ook bezwaren te
horen: niet iedereen wil boven op elkaar wonen, en verdichting mag
niet ten koste gaan van groen in de stad. De blokjeskaart van Cookson
werpt een nieuw licht op het Nederlandse verdichtingsdebat. Misschien
zijn we gewoon weinig gewend.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b>Verschenen in <i>Geografie</i>, mei 2018</b></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><a href="http://www.geografie.nl/" target="_blank">www.geografie.nl</a></span></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-a_rVrHxCLlc/Wvfmp8sJ7wI/AAAAAAAACLQ/6FjMl10PbwAgSH3r9krGsEzXglBb9v8SACLcBGAs/s1600/Snap%2B2018-03-23%2Bat%2B08.49.30.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="536" data-original-width="593" height="289" src="https://1.bp.blogspot.com/-a_rVrHxCLlc/Wvfmp8sJ7wI/AAAAAAAACLQ/6FjMl10PbwAgSH3r9krGsEzXglBb9v8SACLcBGAs/s320/Snap%2B2018-03-23%2Bat%2B08.49.30.png" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-FTtnHr-5MAg/Wvfmp5Zze_I/AAAAAAAACLM/x6hV6hPSt7MgtU8P3raBdTmY1FsGFaEVgCLcBGAs/s1600/Snap%2B2018-03-23%2Bat%2B08.50.53.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="610" data-original-width="638" height="305" src="https://2.bp.blogspot.com/-FTtnHr-5MAg/Wvfmp5Zze_I/AAAAAAAACLM/x6hV6hPSt7MgtU8P3raBdTmY1FsGFaEVgCLcBGAs/s320/Snap%2B2018-03-23%2Bat%2B08.50.53.png" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-k8-qjCD2e78/Wvlpm2AOPiI/AAAAAAAACL0/1NPcO-HKAc4JRVCyQiHvfYzjLObMWhKCQCLcBGAs/s1600/Snap%2B2018-05-14%2Bat%2B12.48.40.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="681" data-original-width="932" height="233" src="https://3.bp.blogspot.com/-k8-qjCD2e78/Wvlpm2AOPiI/AAAAAAAACL0/1NPcO-HKAc4JRVCyQiHvfYzjLObMWhKCQCLcBGAs/s320/Snap%2B2018-05-14%2Bat%2B12.48.40.png" width="320" /></a></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-32129034394640346022018-04-13T11:44:00.001+02:002018-11-02T13:34:56.307+01:00Kaartlezen (30) - Een schop in Donalds rug<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-uFIiYjjP0HM/W9wi-jC-aYI/AAAAAAAACaE/gypNhBgInAgbkxmP4G3a-6eDqHaQPKQjACLcBGAs/s1600/pennsylvania-congressional-district%2B7.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="840" data-original-width="1120" height="300" src="https://4.bp.blogspot.com/-uFIiYjjP0HM/W9wi-jC-aYI/AAAAAAAACaE/gypNhBgInAgbkxmP4G3a-6eDqHaQPKQjACLcBGAs/s400/pennsylvania-congressional-district%2B7.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-dAy2KkFxscw/W9wjC2NTjjI/AAAAAAAACaI/aDf6doTEaR0_gtTdjXmkxbgK8U25xw8ywCLcBGAs/s1600/Pennsylvania_US_Congressional_District_7_%2528since_2013%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="710" data-original-width="827" height="342" src="https://3.bp.blogspot.com/-dAy2KkFxscw/W9wjC2NTjjI/AAAAAAAACaI/aDf6doTEaR0_gtTdjXmkxbgK8U25xw8ywCLcBGAs/s400/Pennsylvania_US_Congressional_District_7_%2528since_2013%2529.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Bij de verkiezingen voor het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden – dat samen met de Senaat de volksvertegenwoordiging, het Congres, vormt – zijn de kiezers ingedeeld in 435 kiesdistricten. De winnaar in elk district krijgt een zetel in Washington. Het gaat bij de verkiezingen dus om gebieden en niet om het totale aantal stemmen, net zoals bij de presidentsverkiezingen. Amerikanen houden blijkbaar van politiek met een geografisch tintje. Over die kiesdistricten is een eindeloze discussie gaande. Over hun vorm, om precies te zijn. Die is soms onbegrijpelijk grillig en willekeurig, alsof iemand met koffie heeft gemorst over de kaart. Een mooi voorbeeld is kiesdistrict 7 in de staat Pennsylvania, in en rond Philadelphia. Het heeft als bijnaam ‘Goofy kicking Donald Duck in the back’. Als je goed kijkt, kun je zien waarom.</span><br />
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">De gewoonte om kiesdistricten opzettelijk een rare vorm te geven, een praktijk die gerrymandering
wordt genoemd, dateert al uit het begin van de negentiende eeuw. De Amerikaanse
wet schrijft voor dat kiesdistricten een min of meer gelijke omvang moeten
hebben, op dit moment is dat ruim
700.000 inwoners. Maar over welke vorm ze moeten hebben, zijn de regels vager.
Daardoor is het ontwerpen van kiesdistricten al twee eeuwen onderdeel van het
politieke machtsspel tussen de Democraten en de Republikeinen. Door de grenzen te
manipuleren kan de partij die aan de
macht is zichzelf bevoordelen. Je kunt de kiesdistricten zo samenstellen dat je
eigen achterban in zo veel mogelijk districten een (kleine) meerderheid vormt.
Zo win je een maximaal aantal districtszetels met een minimale meerderheid. Zie
het linkerplaatje, waarop blauw alle zetels wint. Omgekeerd is het mogelijk om met een
minderheid aan stemmen toch de meerderheid van de zetels te winnen. Zie het
rechterplaatje; daarop wint rood de meeste zetels, terwijl de stemverhouding
hetzelfde is als op het linkerplaatje.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-HlNlfqOSy68/WtB7kDRAISI/AAAAAAAACJY/P1sNlYHiYqs2r9iof0ojSNZaenrmjDHOQCLcBGAs/s1600/Gerrymandering%2B2.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="1284" data-original-width="1373" height="299" src="https://1.bp.blogspot.com/-HlNlfqOSy68/WtB7kDRAISI/AAAAAAAACJY/P1sNlYHiYqs2r9iof0ojSNZaenrmjDHOQCLcBGAs/s320/Gerrymandering%2B2.jpg" width="320" /></a></div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Dat laatste gebeurde bijvoorbeeld in 2012 in Pennsylvania, de staat met
het Goofy/Donald district. De Republikeinen wonnen daar toen 13 van de
18 zetels in het Huis van Afgevaardigden, terwijl ze 48,8% van de stemmen
haalden. De Democraten haalden 50,3% maar moesten het met 5 zetels doen. In
februari van dit jaar oordeelde de hoogste rechter in Pennsylvania dat de kieskaart bij de komende
verkiezingen in november moet worden veranderd. Volgens de rechter is het
duidelijk dat grenzen zoals die van kiesdistrict 7 uitsluitend zijn bedoeld om de
Republikeinen te bevoordelen, door zo veel mogelijk Democratische kiezers onder
te brengen in zo weinig mogelijk kiesdistricten. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Er moet een nieuwe kieskaart in
Pennsylvania komen, eenvoudiger en minder geografisch verbrokkeld. De uitspraak wordt
gezien als een overwinning voor de Democratische partij. Die heeft over het
algemeen het meest last van gerrymandering omdat hun kiezers sterker zijn
geconcentreerd in steden, waar het manipuleren van grenzen grotere aantallen kiezers treft dan in landelijk gebied. Het is dus geen toeval dat </span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">President Donald Trump zijn partijgenoten in Pennsylvania op Twitter aanspoorde om de uitspraak aan te vechten: “Your
Original (de oude kieskaart, MdJ) was correct! Don’t let the Dems take
elections away from you so that they can raise taxes & waste money.”</span></div>
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><b><br /></b></span></span>
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><b>Verschenen in <i>Geografie</i>, april 2018</b></span></span><br />
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><a href="https://geografie.nl/tijdschrift/geografie-april-2018" target="_blank">https://geografie.nl/tijdschrift/geografie-april-2018</a></span></span><br />
<span style="line-height: 115%;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; line-height: 115%;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; line-height: 115%;"><br /></span>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; line-height: 115%;">Update: Trumps tweet heeft niet geholpen. De kieskaart van Pennsylvania is aangepast. Het oude district 7 (het groene gebied rechtsonder op het kaartje links) bestaat niet meer. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-FnEp_1Q5QTE/W69ksA1NR-I/AAAAAAAACX4/-eOCrYiBrqkVzg46uy-re7eTFxtd5TRawCLcBGAs/s1600/Pennsylvania%2Bcongressional%2Bmap.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="717" data-original-width="1600" height="286" src="https://1.bp.blogspot.com/-FnEp_1Q5QTE/W69ksA1NR-I/AAAAAAAACX4/-eOCrYiBrqkVzg46uy-re7eTFxtd5TRawCLcBGAs/s640/Pennsylvania%2Bcongressional%2Bmap.jpg" width="640" /></a></div>
<span style="line-height: 115%;"><br /></span>Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-18905943496927951542018-03-15T11:41:00.002+01:002018-03-15T19:51:01.564+01:00Kaartlezen (29) - Kloofkaarten<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: small;">De kloof is opeens niet meer weg te denken uit het
debat. We raken niet uitgepraat over de verschillen tussen stad en
land, arm en rijk, volk en elite. Ook op kaarten is er een groeiende
belangstelling voor kloven te zien. Op internet is een trend aan de
gang waarbij amateurs zelfgemaakte kaarten plaatsen op populaire
sites als <i>Reddit</i>. Het zijn steeds meerdere kaartjes bij elkaar
waarop een land of regio is verdeeld langs simpele scheidslijnen. Hier
wonen rustige mensen en hier druktemakers. Hier eten ze graan en hier
rijst. Hier komen toeristen, hier niet.</span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">
</span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: small;">Het was ontwerper Yanko Tsvetkov die de trend zette met de <i>Atlas of Prejudice</i> uit 2015. Zijn stijl is
overgenomen door andere kaartenmakers, waardoor kloofkaarten direct
herkenbaar zijn aan hun felle kleuren, gescheiden door stippellijnen. Het is puur hobbyisme. De bron van de kaart is het brein van de
maker, die vaak achter een pseudoniem schuilgaat of zelfs helemaal
onvindbaar is. De omschrijvingen bij de kaart zijn soms geestig, soms
flauw, soms ronduit grof en soms totaal onbegrijpelijk voor wie het
afgebeelde land niet goed kent.</span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">
</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-atY6XS_-fR0/WqpTNswibWI/AAAAAAAACHA/v0eIgmCdq8siinAkl9Zykh8OHhnjA6PSACEwYBhgL/s1600/Taiwan.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1592" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-atY6XS_-fR0/WqpTNswibWI/AAAAAAAACHA/v0eIgmCdq8siinAkl9Zykh8OHhnjA6PSACEwYBhgL/s400/Taiwan.png" width="397" /></a></span></div>
<br />
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.72cm; page-break-before: auto;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.72cm; page-break-before: auto;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: small;">Neem de kaartjes van Taiwan. In het noorden houden ze
van zout, in het zuiden van zoet, dat is duidelijk (linksboven).
Andere kaartjes laten zien dat er volgens de maker ‘oude boeren’
wonen in een deel van het land, die ook nog een onverstaanbare taal
spreken. De oostkust van het eiland heeft last van tyfoons, de rest
van fijnstof uit China. Maar wat zijn KaoBei engineers? Nazoekwerk
levert op dat hier de IT-centra van Taiwan liggen en het zo iets als
‘gestresste ingenieurs’ betekent.</span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"> </span></div>
<br />
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: small;">Hoe vreemd die kloofkaarten soms ook zijn, toch hebben ze
hun waarde. Ze herinneren eraan dat er door elk land onzichtbare
scheidslijnen lopen.Zet een aantal kaartjes bij elkaar en je krijgt
een aardige indruk van hoe bewoners over elkaar denken en welke
geografische stereotyperingen daarbij horen. Natuurlijk zijn de
kaarten subjectief. Het is niet de bedoeling dat je ze al te serieus neemt. En als een kaart er echt naast zit, is er
altijd nog het zelfreinigend vermogen van de internetgemeenschap.
Dan kan de maker rekenen op reacties of komt er een verbeterde of
nieuwe versie. Zo blijft de kloof tussen 'flauwekul' en 'interessant' ook weer binnen de perken.</span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<br /></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">Verschenen in </span><i style="font-family: "trebuchet ms", sans-serif; font-size: 12pt;">Geografie</i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif; font-size: 12pt;">, maart 2018</span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="font-size: 12pt; line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm; margin-right: 1.4cm;">
<span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: 12pt;">E</span>en verzameling kloofkaarten is te vinden op <a href="https://www.vividmaps.com/category/mapping-stereotypes" target="_blank">https://www.vividmaps.com/category/mapping-stereotypes</a></span></span></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-44387726441764085862018-03-09T10:27:00.001+01:002018-04-12T18:57:54.256+02:00Geodicht<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-b2JuXl1Q9cc/WqJROMp7IVI/AAAAAAAACGI/ICTuckx1qWYMFpsfcK9TuBlu8PmyFpnjgCLcBGAs/s1600/20160710_131717b.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1195" height="200" src="https://3.bp.blogspot.com/-b2JuXl1Q9cc/WqJROMp7IVI/AAAAAAAACGI/ICTuckx1qWYMFpsfcK9TuBlu8PmyFpnjgCLcBGAs/s200/20160710_131717b.jpg" width="149" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Ik ben Jan de huurder</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Mijn woning werd steeds duurder</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Toch blijft er maar gezwam</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">In zeepbel Amsterdam</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Waar de middenklasse niks kan kopen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">En bellenblazers hopen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Dat dit probleem voorbijgaat</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Als je lelijk over mij praat</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Kom eens kijken voor de grap</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Twee kamers en een steile trap</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Wil je dààr echt in</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;">Met je modelgezin?</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-zMR55YoWdJM/WqJRcuH8ALI/AAAAAAAACGM/ML35vkUNFREZr6jUEMAVzanLwtn38MaZwCLcBGAs/s1600/Screenshot_2018-03-08-22-06-36.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="598" data-original-width="720" height="265" src="https://1.bp.blogspot.com/-zMR55YoWdJM/WqJRcuH8ALI/AAAAAAAACGM/ML35vkUNFREZr6jUEMAVzanLwtn38MaZwCLcBGAs/s320/Screenshot_2018-03-08-22-06-36.png" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8871999672950465941.post-13563777564617796802018-01-22T14:33:00.001+01:002018-01-22T14:33:33.455+01:00Luchtbakken<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-qPyUPY0xOUM/WmXoHbD5FzI/AAAAAAAACD4/PpUkQX2zILwecStMw0cjKlV6SYV7MoX6wCLcBGAs/s1600/Luchtbakken%2Bbosco%2Bverticale.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1201" height="640" src="https://2.bp.blogspot.com/-qPyUPY0xOUM/WmXoHbD5FzI/AAAAAAAACD4/PpUkQX2zILwecStMw0cjKlV6SYV7MoX6wCLcBGAs/s640/Luchtbakken%2Bbosco%2Bverticale.jpg" width="480" /></a></div>
Martin de Jonghttp://www.blogger.com/profile/09091053558399105949noreply@blogger.com0