Luchtbakken

Kaartlezen (22) - Raad de kaart

Verschenen in Geografie, april 2017

www.geografie.nl

                                                                                                                                     Afbeelding: Benjamin Hennig

We zijn gek op quizzen. Aan de huiskamertafel, in de pub, op televisie, op internet of via een app. Geografie is bijna altijd wel een categorie bij kennisspelletjes. In het prettig ouderwetse Met het mes op tafel komt regelmatig een kaart voorbij met topografische vraag eraan vast. De meer uitdagende quizzen vind je op internet. Een leuke is Geoguessr, waarin je virtueel wordt gedropt op een willekeurige plek waar je 360 graden kunt rondkijken en dan moet raden waar je bent. Een site als Jetpunk heeft originele vragen als ‘in welke negen landen zijn er meer schapen dan mensen?’die binnen een bepaalde tijd moeten worden opgelost. Na het invullen zie je meteen hoe je hebt gescoord ten opzichte van de andere deelnemers.

Misschien kan het nog creatiever. De formule van de beroemde Amerikaanse televisiequiz Jeopardy, waarin het antwoord is gegeven en de vraag moet worden geraden, is ook geschikt voor een quiz met kaarten: je ziet een kaart en moet raden wat daarop is te zien. Laten we het eens proberen met de kaart hierboven. Wat laat deze nogal vreemd vervormde wereldkaart ons zien? Wie het na een paar seconden kan zeggen, is een knappe kaartenlezer. Het vereist wat puzzelwerk, neem gerust even de tijd. Het is niet iets wat je moet weten, eerder iets wat je moet zien. Voor wie er niet uitkomt, volgt hieronder een hint.

Wat meteen opvalt, is dat Afrika veel kleiner is dan het zou moeten zijn. De kaart is een true size map waarop landen zijn verkleind of vergroot om data weer te geven. Vaak worden deze kaarten gebruikt voor indicatoren die met welvaart samenhangen, zoals het Bruto Nationaal Product, het aantal dokters, de CO2-uitstoot of de ecologische voetafdruk. Op zulke kaarten is Europa bijna altijd groter en Afrika kleiner dan normaal. In eerste instantie lijkt dat hier ook het geval. Toch moet er iets anders aan de hand zijn, want Madagascar staat er flink op. En ook Indonesië en de Filipijnen, die niet tot de rijke landen behoren, springen eruit. In Europa lijkt Noorwegen het meest opgeblazen land. Nederland heeft een redelijk normale omvang, maar België is zo gekrompen dat je het bijna niet meer ziet. Sommige andere landen lijken helemaal te zijn verdwenen. De kaart geeft dus iets weer waar Noorwegen en de Filipijnen veel van hebben, België weinig en andere landen helemaal niets.

Voor wie er niet uitkomt of het zeker wil weten, staat hieronder het antwoord

Geodicht

Een beetje stad komt er pas tussen

Met een eigen speldenkussen

Wereldwijd erkend symbool

Van de echte metropool

 Ook Mokum waagt een poging

Tot plaatselijke zelfverhoging

Zo'n mini-versie van Dubai
Is dat nou dik doen aan the Eye?

Wees gerust, want hoor 'ns

Het worden slànke torens

Sluisbuurt, plan van gemeente Amsterdam

Alternatief plan van architect Sjoerd Soeters