We raken niet uitgepraat over voedsel.
Sterrenkoks, dieetgoeroes en kookboekenschrijvers zijn de nieuwe
helden. Bijna wekelijks verschijnt er een nieuwe superfood, vaak een
oude groente of fruitsoort getooid met een nieuwe naam. Voedsel
is ook een goede graadmeter geworden voor veranderingen in dorpen,
steden of wijken: opeens adverteert de bakker met speltbrood, duiken
er speciaalbierwinkels op en zetten restaurants quinoa-salade op het
menu.
Onze superfoods zijn dagelijkse voedingsmiddelen voor anderen, soms
al sinds de prehistorie. Zoals de eiwitrijke vruchten van de
Bataua-palmboom. De oorspronkelijke bewoners van het Amazonegebied
gebruikten de vrucht al als voedsel, als basis voor drank, als
medicijn en als shampoo. Dankzij de hoge voedingswaarde kan
cultivatie van de boom, mits het goed gebeurt, in een groot deel van
Zuid-Amerika het lokale dieet verrijken en als substituut voor zuivel
dienen.
De kaart toont het verspreidingsgebied van de boom, die snel groeit
en het best gedijt als hij de ruimte krijgt. Hij komt uit Food: An
Atlas, waarin de relatie tussen voedsel en geografie inzichtelijk
wordt gemaakt. (De gratis pdf is hier te downloaden). Zoals je bij
een atlas over eten mag verwachten, ziet het boek er 'lekker' uit,
met een goede mix van beeld en informatie. Geen droge kost, maar
heldere teksten en infographics. Alle aspecten van voedsel komen aan
bod. Van productie en consumptie en het wereldwijde gesleep met
voedsel tot de culturele identiteit die verbonden is met eten. Er is
een wereldkaart van taboevoedsel. Er zijn kaarten van de VS die
aantonen dat de bekende indelingen in graanbelt en zuivelbelt in
werkelijkheid elkaar overlappende patronen van 'dierlijke' en 'plantaardige' landschappen zijn. Een kaart van de
Europese landbouwsubsidies laat in een oogopslag zien dat rijke
regio's hiervan meer profiteren dan armere. Veel
aandacht is er ook voor lokale voedselinitiatieven, zoals
stadslandbouw en lokale markten. Een Argentijnse kaart laat de
alternatieven zien voor de soja-monocultuur op de pampas.
De veelzijdigheid van de voedselatlas is te danken aan de manier
waarop hij tot stand kwam. De uitgever Guerrilla Cartography is een
Amerikaans non-profit netwerk, dat atlassen via
crowd funding laat financieren. Wereldwijd worden experts om kaarten
gevraagd, die in onderling overleg worden geselecteerd en waar nodig
verbeterd. De aanpak levert volgens de makers een
ander soort cartografie op; meer persoonlijk en verhalend, over
onderwerpen die mensen raken. Binnenkort verschijnt een nieuwe
atlas Water: An Atlas.
Verschenen in Geografie, mei 2016
Geen opmerkingen:
Een reactie posten